गीता दर्शन -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 732

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj

Prev.png
bhag-6 : adhyay 9
pravachan : 3

    
mahatmanastu maan parth daivian prakritimashrita: .
bhajantyananyamanaso jnatva bhootadimavyayamh ॥[1]

‘yathakashisthito nityan vayuah sarvatrago mahanh’ - bhagavan shrikrishn yah bat sunate haian ki ye sara pranivarg aur padarth sab mujhamean kaise sthit hai aur kaise nahian sthit hai. drishtant ek hai aur isake dvara pratipady do padarth haian. ‘bhavanti iti bhootani’ jo bhi paida hota hai usaka nam bhoot. jo paida hota hai vah paida hone se pahale nahian rahata hai aur jo paida hota hai vah mar jata hai, bad mean nahian rahata hai. pratyek utpann hone vale padarth ke sath pahale aur pichhe n hona laga rahata hai. jaise maan-bap pahale hote haian. aur bachche bad mean paida hote haian. parantu maan-bap bad mean rahean yah niyam nahian rahata hai. parantu eeshvar pahale bhi rahata hai aur bad mean bhi rahata hai. yah usaka niyam hai. eeshvar anadi aur anant hai.

ek bat par ap vichar karo ki jisaka ant hi n ho aur jisaki adi bhi n ho aisa padarth anubhav ka vishay kaise ho sakata hai? isake lie b da spasht drishtant hai. hamare jivan mean anek padarthoan ka adi hota hai aur anek padarthoan ka ant bhi hota hai. kitane ate haian, kitane jate haian, kitane milate haian, kitane bichhu date haian, kintu hamara atma ek hi rahata hai. paida hone ke pahale marane ke pahale, milane ke pahale, bichhu dane ke pahale yah-yah jitana hai vah to ata jata rahata hai; parantu atama adi-ant ka vishay nahian hai. maian kab hua yah koee nahian jan sakata aur maian kab nahian rahooanga, kisi ke anubhav ke kshetr mean nahian hai. jab ham pahale ke hoan tab janm ka anubhav kar sakate haian ki janm hua aur yadi bad mean bhi rahean to mrityu ka anubhav kar sakate haian. isalie apane janm ka aur apani mrityu ka anubhav kabhi kisi ko nahian ho sakata.

yah anubhav ke kshetr se atit padarth hai. aisa koee n hua, n hoga jo apani mrityu ko svayan dekh sake. yadi dekhata hai to vah hai aur ya to mara nahian aur yadi apana janm dekhata hai to janm se pahale rahakar janm dekhat hai - usaka janm hi nahian hua. isalie janm aur mrityu ye donoan anubhav ke kshetr mean nahian haian.hamara adhyatmik jnan-vijnan batata hai ki atma ka janm aur maran nahian hota aur jisaka janm-maran hota hai ve bhoot haian. mane mitti hai, pani hai, ag hai, inake bane hue padarth haian, bhautik mitti kal nahian thi ya pani kal nahian tha yah bhi pratyaksh ka vishay nahian hai.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. shlok 9.13

sanbandhit lekh

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj
kramaank pravachan prishth sankhya
bhag-1 (adhyay 1-4)
1. pravachan : 1 1
2. pravachan : 2 14
3. pravachan : 3 28
4. pravachan : 4 44
5. pravachan : 5 59
6. pravachan : 6 75
7. pravachan : 7 89
8. pravachan : 8 106
9. pravachan : 9 122
10. pravachan : 10 139
11. pravachan : 11 154
bhag-2 (adhyay-5)
12. pravachan : 1 174
13. pravachan : 2 188
14. pravachan : 3 202
15. pravachan : 4 214
16. pravachan : 5 228
17. pravachan : 6 241
18. pravachan : 7 254
19. pravachan : 8 268
20. pravachan : 9 284
21. pravachan : 10 299
22. pravachan : 11 314
23. pravachan : 12 325
bhag-3 (adhyay-6)
24. pravachan : 1 337
25. pravachan : 2 347
26. pravachan : 3 357
27. pravachan : 4 369
28. pravachan : 5 381
29. pravachan : 6 391
30. pravachan : 7 404
31. pravachan : 8 418
32. pravachan : 9 433
bhag-4 (adhyay-7)
33. pravachan : 1 448
34. pravachan : 2 463
35. pravachan : 3 479
36. pravachan : 4 494
37. pravachan : 5 508
38. pravachan : 6 522
39. pravachan : 7 535
40. pravachan : 8 549
41. pravachan : 9 562
bhag-5 (adhyay-8)
42. pravachan : 1 576
43. pravachan : 2 588
44. pravachan : 3 603
45. pravachan : 4 615
46. pravachan : 5 628
47. pravachan : 6 643
48. pravachan : 7 659
49. pravachan : 8 673
50. pravachan : 9 687
bhag-6 (adhyay-9)
51. pravachan : 1 704
52. pravachan : 2 720
53. pravachan : 3 731
54. pravachan : 4 743
55. pravachan : 5 758
56. pravachan : 6 773
57. pravachan : 7 786
58. pravachan : 8 799
59. pravachan : 9 808
60. pravachan : 10 822
bhag-7 (adhyay-10)
61. pravachan : 1 834
62. pravachan : 2 849
63. pravachan : 3 864
64. pravachan : 4 879
65. pravachan : 5 891
66. pravachan : 6 903
67. pravachan : 7 916
68. pravachan : 8 928
69. pravachan : 9 942
70. pravachan : 10 953
bhag-8 (adhyay-11)
71. pravachan : 1 969
72. pravachan : 2 980
73. pravachan : 3 994
74. pravachan : 4 1008
75. pravachan : 5 1020
76. pravachan : 6 1034
77. pravachan : 7 1048
78. pravachan : 8 1063
79. pravachan : 9 877
80. pravachan : 10 1090
bhag-9 (adhyay-12)
81. pravachan : 1 1104
82. pravachan : 2 1117
83. pravachan : 3 1131
84. pravachan : 4 1144
85. pravachan : 5 1160
86. pravachan : 6 1175
87. pravachan : 7 1189
88. pravachan : 8 1201
89. pravachan : 9 1214
90. pravachan : 10 1226
bhag-10 (adhyay-13)
91. pravachan : 1 1234
92. pravachan : 2 1246
93. pravachan : 3 1261
94. pravachan : 4 1274
95. pravachan : 5 1285
96. pravachan : 6 1298
97. pravachan : 7 1312
98. pravachan : 8 1324
99. pravachan : 9 1337
100. pravachan : 10 1350
bhag-11 (adhyay-14)
101. pravachan : 1 1370
102. pravachan : 2 1385
103. pravachan : 3 1400
104. pravachan : 4 1415
105. pravachan : 5 1428
106. pravachan : 6 1442
107. pravachan : 7 1460
108. pravachan : 8 1476
109. pravachan : 9 1492
bhag-12 (adhyay-15)
110. pravachan : 1 1506
111. pravachan : 2 1518
112. pravachan : 3 1534
113. pravachan : 4 1551
114. pravachan : 5 1564
115. pravachan : 6 1579
110. pravachan : 7 1595
111. pravachan : 8 1611
112. pravachan : 9 1626
113. pravachan : 10 1642
bhag-13 (adhyay-16)
114. pravachan : 1 1656
115. pravachan : 2 1669
116. pravachan : 3 1684
117. pravachan : 4 1700
118. pravachan : 5 1713
119. pravachan : 6 1728
120. pravachan : 7 1741
121. pravachan : 8 1757
122. pravachan : 9 1767
123. pravachan : 10 1782
124. aantim prishth 1797

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah