गीता दर्शन -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 59

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj

Prev.png
bhag-1 : adhyay 1-4
pravachan : 5

bhagavan shrikrishn ne gita ke doosare adhyay mean buddhi par bahut bal diya. karm-buddhi ko bhi buddhi kaha, saankhy-buddhi ko bhi buddhi kaha. hamare darshanikoan ne yah anusandhan kiya hai ki manushy karm mean tabhi pravritt hota hai jab usake man mean koee-n-koee ichchha hoti hai. sabhi ko thik tarah se sanchalit karane vali shakti ka nam ichchha hai. ichchha hoti hai jnan ke anusar. janati, ichchhati, karoti-manushy pahale samajhata hai, phir chho dane ya grahan karane ki ichchha karata hai, tatpashchath us ichchha ke anusar prayatnashil hota hai. nishkamata ka arth j data nahian, nishphalata bhi nahian. yadi koee karm bina prayojan kiya jayega to pani pitane ke[1] saman nishphal jayega, shakti ka apavyay hoga. isalie koee bhi karm prarambh karane ke poorv yah vichar kar lena chahie ki usase kis prayojan ki siddhi hogi, usamean kya-kya vighn p deange aur un vighnoan ko ham kaise par kareange? ve log adhakachare hote haian jo nishkam ka nam sunakar chauank jate haian.

anubandhan kshayan hiansamanavekshy ch paurushamh .
mohadarabhyate karm yattattamasamuchyate ॥[2]

pratyek kriya ka ek parinam hota hai. doodh ka manthan karane par krim nikalati hai. dahi ke manthan se navanit nikalata hai. manthan ek karm hai. yadi apako yah jnat nahian ki doodh-dahi ke manthan ka parinam kya hoga to manthan-kriya nishphal ho jayegi. isalie koee karm karana ho to pahale usaka anubandhan samajhana chahie. anubandh mean char batean vicharaniy haian.

  • pahali bat yah ki ham karm ke adhikari haian ki nahian? hamean amuk karm karana chahie ki nahian? arthath us karm mean hamara adhikar hona chahie.
  • doosare, karm ko svaroop se janana chahie. karm kaise karana hai yah yadi apako thik-thik karana nahian ata, to usamean lagakar ap usako biga d deange.
  • tisare, karm ke prayojan ka vichar karana chahie.
  • chauthe yah dekhana chahie ki us karm ke sath hamara kya sambandh hai. is prakar adhikar, vishay, prayojan aur sambandh in charoan ke jnan ka nam anubandh hai.
Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. ‘jalatadan’ bolate haian sanskrit mean
  2. shlok-18.25

sanbandhit lekh

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj
kramaank pravachan prishth sankhya
bhag-1 (adhyay 1-4)
1. pravachan : 1 1
2. pravachan : 2 14
3. pravachan : 3 28
4. pravachan : 4 44
5. pravachan : 5 59
6. pravachan : 6 75
7. pravachan : 7 89
8. pravachan : 8 106
9. pravachan : 9 122
10. pravachan : 10 139
11. pravachan : 11 154
bhag-2 (adhyay-5)
12. pravachan : 1 174
13. pravachan : 2 188
14. pravachan : 3 202
15. pravachan : 4 214
16. pravachan : 5 228
17. pravachan : 6 241
18. pravachan : 7 254
19. pravachan : 8 268
20. pravachan : 9 284
21. pravachan : 10 299
22. pravachan : 11 314
23. pravachan : 12 325
bhag-3 (adhyay-6)
24. pravachan : 1 337
25. pravachan : 2 347
26. pravachan : 3 357
27. pravachan : 4 369
28. pravachan : 5 381
29. pravachan : 6 391
30. pravachan : 7 404
31. pravachan : 8 418
32. pravachan : 9 433
bhag-4 (adhyay-7)
33. pravachan : 1 448
34. pravachan : 2 463
35. pravachan : 3 479
36. pravachan : 4 494
37. pravachan : 5 508
38. pravachan : 6 522
39. pravachan : 7 535
40. pravachan : 8 549
41. pravachan : 9 562
bhag-5 (adhyay-8)
42. pravachan : 1 576
43. pravachan : 2 588
44. pravachan : 3 603
45. pravachan : 4 615
46. pravachan : 5 628
47. pravachan : 6 643
48. pravachan : 7 659
49. pravachan : 8 673
50. pravachan : 9 687
bhag-6 (adhyay-9)
51. pravachan : 1 704
52. pravachan : 2 720
53. pravachan : 3 731
54. pravachan : 4 743
55. pravachan : 5 758
56. pravachan : 6 773
57. pravachan : 7 786
58. pravachan : 8 799
59. pravachan : 9 808
60. pravachan : 10 822
bhag-7 (adhyay-10)
61. pravachan : 1 834
62. pravachan : 2 849
63. pravachan : 3 864
64. pravachan : 4 879
65. pravachan : 5 891
66. pravachan : 6 903
67. pravachan : 7 916
68. pravachan : 8 928
69. pravachan : 9 942
70. pravachan : 10 953
bhag-8 (adhyay-11)
71. pravachan : 1 969
72. pravachan : 2 980
73. pravachan : 3 994
74. pravachan : 4 1008
75. pravachan : 5 1020
76. pravachan : 6 1034
77. pravachan : 7 1048
78. pravachan : 8 1063
79. pravachan : 9 877
80. pravachan : 10 1090
bhag-9 (adhyay-12)
81. pravachan : 1 1104
82. pravachan : 2 1117
83. pravachan : 3 1131
84. pravachan : 4 1144
85. pravachan : 5 1160
86. pravachan : 6 1175
87. pravachan : 7 1189
88. pravachan : 8 1201
89. pravachan : 9 1214
90. pravachan : 10 1226
bhag-10 (adhyay-13)
91. pravachan : 1 1234
92. pravachan : 2 1246
93. pravachan : 3 1261
94. pravachan : 4 1274
95. pravachan : 5 1285
96. pravachan : 6 1298
97. pravachan : 7 1312
98. pravachan : 8 1324
99. pravachan : 9 1337
100. pravachan : 10 1350
bhag-11 (adhyay-14)
101. pravachan : 1 1370
102. pravachan : 2 1385
103. pravachan : 3 1400
104. pravachan : 4 1415
105. pravachan : 5 1428
106. pravachan : 6 1442
107. pravachan : 7 1460
108. pravachan : 8 1476
109. pravachan : 9 1492
bhag-12 (adhyay-15)
110. pravachan : 1 1506
111. pravachan : 2 1518
112. pravachan : 3 1534
113. pravachan : 4 1551
114. pravachan : 5 1564
115. pravachan : 6 1579
110. pravachan : 7 1595
111. pravachan : 8 1611
112. pravachan : 9 1626
113. pravachan : 10 1642
bhag-13 (adhyay-16)
114. pravachan : 1 1656
115. pravachan : 2 1669
116. pravachan : 3 1684
117. pravachan : 4 1700
118. pravachan : 5 1713
119. pravachan : 6 1728
120. pravachan : 7 1741
121. pravachan : 8 1757
122. pravachan : 9 1767
123. pravachan : 10 1782
124. aantim prishth 1797

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah