गीता दर्शन -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 743

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj

Prev.png
bhag-6 : adhyay 9
pravachan : 4

ek siddhant aisa hai ki sab vastuoan ke paramanu alag-alag hote haian; prithvi ke paramanu, jal ke paramanu. parantu saankhy siddhant kahata hai ki karanavastha mean sab ek hi hota hai. alag-alag kan nahian haian, sab kanoan ko nachane vali aur kanoan ke roop mean rahane vali ek mool shakti hai, us shakti ka nam prakriti hai. vahi sabaka mool hai. jitane bhi alag-alag bij haian, alag-alag jivoan ke sharir haian, ve sab ek hi tattv ke vilas haian aur usaka nam hai prakriti.

j davadi log manate haian ki prakriti hi sara kam karati hai, prakriti se hi yah vayu chalati hai, prakriti se hi soory-chandrama banate haian, ye sab prakriti ka kam hai. manushy ki prakriti alag, pashu ki alag aur mool mean sari prakritiyaan ek ho jati haian. nastik log sara kam prakriti ka svikar karate haian aur vijnan shakti ki ekata ko svikar karate haian aur isi se sari srishti banati hai, aisa manate haian.

hamara darshan shastr hai yah prakriti ki ek sakshi-dasha chetan svikar karata hai, jisake samane yah prakriti kabhi shant hoti hai aur kabhi vikshipt hoti hai. isaki do mudra haian. jaise samudr kabhi shant ho gaya aur kabhi laharane laga. aise prakriti kabhi shant ho jati hai, kabhi vikshit ho jati hai. par is sabako janane vala ek purush rahata hai. vah niyantran to nahian karata parantu dekhata hai. vah darshak hai. gita aisi prakriti svikar nahian karati jo svatantr ho. gita mean jo prakriti hai, usaka ek malik hai. usaki dekhabhal karane vala hai. yah bat age vale shlok bataveange.

    
mayadhyakshen prakriti: sooyate sacharacharamh .
hetunanen kauntey jagadviparivartate ॥[1]
avajananti maan moodha manushi tanumashritamh .
paran bhavamajananto mam bhootamaheshvaramh ॥[2]
moghasha moghakarmano moghajnana vichetas: .
rakshasimasurian chaiv prakritian mohinian shrita: ॥[3]

Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. shlok 9.10
  2. shlok 9.11
  3. shlok 9.12

sanbandhit lekh

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj
kramaank pravachan prishth sankhya
bhag-1 (adhyay 1-4)
1. pravachan : 1 1
2. pravachan : 2 14
3. pravachan : 3 28
4. pravachan : 4 44
5. pravachan : 5 59
6. pravachan : 6 75
7. pravachan : 7 89
8. pravachan : 8 106
9. pravachan : 9 122
10. pravachan : 10 139
11. pravachan : 11 154
bhag-2 (adhyay-5)
12. pravachan : 1 174
13. pravachan : 2 188
14. pravachan : 3 202
15. pravachan : 4 214
16. pravachan : 5 228
17. pravachan : 6 241
18. pravachan : 7 254
19. pravachan : 8 268
20. pravachan : 9 284
21. pravachan : 10 299
22. pravachan : 11 314
23. pravachan : 12 325
bhag-3 (adhyay-6)
24. pravachan : 1 337
25. pravachan : 2 347
26. pravachan : 3 357
27. pravachan : 4 369
28. pravachan : 5 381
29. pravachan : 6 391
30. pravachan : 7 404
31. pravachan : 8 418
32. pravachan : 9 433
bhag-4 (adhyay-7)
33. pravachan : 1 448
34. pravachan : 2 463
35. pravachan : 3 479
36. pravachan : 4 494
37. pravachan : 5 508
38. pravachan : 6 522
39. pravachan : 7 535
40. pravachan : 8 549
41. pravachan : 9 562
bhag-5 (adhyay-8)
42. pravachan : 1 576
43. pravachan : 2 588
44. pravachan : 3 603
45. pravachan : 4 615
46. pravachan : 5 628
47. pravachan : 6 643
48. pravachan : 7 659
49. pravachan : 8 673
50. pravachan : 9 687
bhag-6 (adhyay-9)
51. pravachan : 1 704
52. pravachan : 2 720
53. pravachan : 3 731
54. pravachan : 4 743
55. pravachan : 5 758
56. pravachan : 6 773
57. pravachan : 7 786
58. pravachan : 8 799
59. pravachan : 9 808
60. pravachan : 10 822
bhag-7 (adhyay-10)
61. pravachan : 1 834
62. pravachan : 2 849
63. pravachan : 3 864
64. pravachan : 4 879
65. pravachan : 5 891
66. pravachan : 6 903
67. pravachan : 7 916
68. pravachan : 8 928
69. pravachan : 9 942
70. pravachan : 10 953
bhag-8 (adhyay-11)
71. pravachan : 1 969
72. pravachan : 2 980
73. pravachan : 3 994
74. pravachan : 4 1008
75. pravachan : 5 1020
76. pravachan : 6 1034
77. pravachan : 7 1048
78. pravachan : 8 1063
79. pravachan : 9 877
80. pravachan : 10 1090
bhag-9 (adhyay-12)
81. pravachan : 1 1104
82. pravachan : 2 1117
83. pravachan : 3 1131
84. pravachan : 4 1144
85. pravachan : 5 1160
86. pravachan : 6 1175
87. pravachan : 7 1189
88. pravachan : 8 1201
89. pravachan : 9 1214
90. pravachan : 10 1226
bhag-10 (adhyay-13)
91. pravachan : 1 1234
92. pravachan : 2 1246
93. pravachan : 3 1261
94. pravachan : 4 1274
95. pravachan : 5 1285
96. pravachan : 6 1298
97. pravachan : 7 1312
98. pravachan : 8 1324
99. pravachan : 9 1337
100. pravachan : 10 1350
bhag-11 (adhyay-14)
101. pravachan : 1 1370
102. pravachan : 2 1385
103. pravachan : 3 1400
104. pravachan : 4 1415
105. pravachan : 5 1428
106. pravachan : 6 1442
107. pravachan : 7 1460
108. pravachan : 8 1476
109. pravachan : 9 1492
bhag-12 (adhyay-15)
110. pravachan : 1 1506
111. pravachan : 2 1518
112. pravachan : 3 1534
113. pravachan : 4 1551
114. pravachan : 5 1564
115. pravachan : 6 1579
110. pravachan : 7 1595
111. pravachan : 8 1611
112. pravachan : 9 1626
113. pravachan : 10 1642
bhag-13 (adhyay-16)
114. pravachan : 1 1656
115. pravachan : 2 1669
116. pravachan : 3 1684
117. pravachan : 4 1700
118. pravachan : 5 1713
119. pravachan : 6 1728
120. pravachan : 7 1741
121. pravachan : 8 1757
122. pravachan : 9 1767
123. pravachan : 10 1782
124. aantim prishth 1797

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah