गीता दर्शन -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 268

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj

Prev.png
bhag-2 : adhyay 5
pravachan : 8
eeshvar bina bij ke srishti nahian banata-

sooryachandramasau dhata yathapoorvamakalpayath.
divanch prithvinchantarikshamatho svah..

yadi kaho ki eeshvar svatantr roop se srishti kyoan nahian banata? vah to sarvashaktiman hai, jab jaisi chahata vaisi srishti utpann ho jati. to, isaka uttar yah hai ki yadi eeshvar apane man se, bina kisi nimitt se srishti bana deta to ek ko duahkhi, ek ko sukhi kaise banata ek ko gidh ek ko gay kaise banata? yadi eeshvar svatantratapoorvak apani maraji se hi kisi ko b da, kisi ko chhota, kisi ko duahkhi, kisi ko sukhi banata hai to vah ek varg ke sath pakshapat aur doosare varg ke sath anyay karata hai. srishti-nirman ka koee-n-koee nimitt to hona chahie n! kintu aisa hai nahian. srishti ki dhara anadi parampara se bah rahi hai aur yahaan sab log apane-apane svabhav ke anusar barat rahe haian. kumudini kumudini mean-se nikalati hai aur vah ratri ke samay chandrama ko dekhakar khil jati hai. kamal se kamal hota hai aur vah soory ko dekhakar vikasit ho jata hai. usamean kartavy ki srishti kisi ne nahian ko- ‘svabhavastu pravartate’ yah to usaka svabhav hai.

bhagavan shrikrishn ne brahman, kshatriy, vaishy aur shoodr- in charoan varnoan ke karmoan ko svabhavaj bataya aur kaha ki ve sab apane-apane svabhav ke anusar karm karate haian- brahmakarm- svabhavaj, kshatrakarm- svabhavaj, vaishyakarm- svabhavaj aur shoodrakarm- svabhavaj. shriramanujachary ne svabhav shabd ka arth is prakar kiya hai ki janm-janm ke abhyas se jo sanskar sanchit hai, unase vyakti ke jivan mean svabhav ka uday hota hai aur vah apane svabhav ke anusar karm karata hai.

ab ek bat apako saankhyadarshan ki batate haian, hamare darshan prithak-prithak haian aur sab alag-alag dhang se apane-apane siddhant ki sthapana karate haian. saankhy ka kahana hai ki sansar mean jitani vastuean banati haian ve do tarah se banati haian. ek to prakriti ke svabhav se banati hai- jaise akash, vayu, jal, prithvi aur stri-purush adi. parantu inamean mera-tera ka jo sambandh hai- yah prakriti nahian banati. prakriti mean pe d bane hue haian. kaun pakshi kis pe d ko pasand karata hai, kis par baithata aur kahaan ghoansala banata hai, isase prakriti ko kaee sambandh nahian. yah to pakshi ki apani pasand hai.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj
kramaank pravachan prishth sankhya
bhag-1 (adhyay 1-4)
1. pravachan : 1 1
2. pravachan : 2 14
3. pravachan : 3 28
4. pravachan : 4 44
5. pravachan : 5 59
6. pravachan : 6 75
7. pravachan : 7 89
8. pravachan : 8 106
9. pravachan : 9 122
10. pravachan : 10 139
11. pravachan : 11 154
bhag-2 (adhyay-5)
12. pravachan : 1 174
13. pravachan : 2 188
14. pravachan : 3 202
15. pravachan : 4 214
16. pravachan : 5 228
17. pravachan : 6 241
18. pravachan : 7 254
19. pravachan : 8 268
20. pravachan : 9 284
21. pravachan : 10 299
22. pravachan : 11 314
23. pravachan : 12 325
bhag-3 (adhyay-6)
24. pravachan : 1 337
25. pravachan : 2 347
26. pravachan : 3 357
27. pravachan : 4 369
28. pravachan : 5 381
29. pravachan : 6 391
30. pravachan : 7 404
31. pravachan : 8 418
32. pravachan : 9 433
bhag-4 (adhyay-7)
33. pravachan : 1 448
34. pravachan : 2 463
35. pravachan : 3 479
36. pravachan : 4 494
37. pravachan : 5 508
38. pravachan : 6 522
39. pravachan : 7 535
40. pravachan : 8 549
41. pravachan : 9 562
bhag-5 (adhyay-8)
42. pravachan : 1 576
43. pravachan : 2 588
44. pravachan : 3 603
45. pravachan : 4 615
46. pravachan : 5 628
47. pravachan : 6 643
48. pravachan : 7 659
49. pravachan : 8 673
50. pravachan : 9 687
bhag-6 (adhyay-9)
51. pravachan : 1 704
52. pravachan : 2 720
53. pravachan : 3 731
54. pravachan : 4 743
55. pravachan : 5 758
56. pravachan : 6 773
57. pravachan : 7 786
58. pravachan : 8 799
59. pravachan : 9 808
60. pravachan : 10 822
bhag-7 (adhyay-10)
61. pravachan : 1 834
62. pravachan : 2 849
63. pravachan : 3 864
64. pravachan : 4 879
65. pravachan : 5 891
66. pravachan : 6 903
67. pravachan : 7 916
68. pravachan : 8 928
69. pravachan : 9 942
70. pravachan : 10 953
bhag-8 (adhyay-11)
71. pravachan : 1 969
72. pravachan : 2 980
73. pravachan : 3 994
74. pravachan : 4 1008
75. pravachan : 5 1020
76. pravachan : 6 1034
77. pravachan : 7 1048
78. pravachan : 8 1063
79. pravachan : 9 877
80. pravachan : 10 1090
bhag-9 (adhyay-12)
81. pravachan : 1 1104
82. pravachan : 2 1117
83. pravachan : 3 1131
84. pravachan : 4 1144
85. pravachan : 5 1160
86. pravachan : 6 1175
87. pravachan : 7 1189
88. pravachan : 8 1201
89. pravachan : 9 1214
90. pravachan : 10 1226
bhag-10 (adhyay-13)
91. pravachan : 1 1234
92. pravachan : 2 1246
93. pravachan : 3 1261
94. pravachan : 4 1274
95. pravachan : 5 1285
96. pravachan : 6 1298
97. pravachan : 7 1312
98. pravachan : 8 1324
99. pravachan : 9 1337
100. pravachan : 10 1350
bhag-11 (adhyay-14)
101. pravachan : 1 1370
102. pravachan : 2 1385
103. pravachan : 3 1400
104. pravachan : 4 1415
105. pravachan : 5 1428
106. pravachan : 6 1442
107. pravachan : 7 1460
108. pravachan : 8 1476
109. pravachan : 9 1492
bhag-12 (adhyay-15)
110. pravachan : 1 1506
111. pravachan : 2 1518
112. pravachan : 3 1534
113. pravachan : 4 1551
114. pravachan : 5 1564
115. pravachan : 6 1579
110. pravachan : 7 1595
111. pravachan : 8 1611
112. pravachan : 9 1626
113. pravachan : 10 1642
bhag-13 (adhyay-16)
114. pravachan : 1 1656
115. pravachan : 2 1669
116. pravachan : 3 1684
117. pravachan : 4 1700
118. pravachan : 5 1713
119. pravachan : 6 1728
120. pravachan : 7 1741
121. pravachan : 8 1757
122. pravachan : 9 1767
123. pravachan : 10 1782
124. aantim prishth 1797

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah