गीता दर्शन -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 1684

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj

Prev.png
bhag-13 : adhyay 16
pravachan : 3

pahali bat to yah hai ki ashvatth mane pipal ke pe d ke do visheshan diye gaye haian. unamean-se oordhvamoolan jo hai, usake sath avyayan aur adhahshakhan ke sath ashvatth. abhipray yah hua ki jo is sansar vriksh ka mool hai, vah to avyay hai aur jo isaki shakhaean haian - adhah shakhan - vah ashvatth hai - kal tak rahane vali nahian haian. isalie ashvatth aur avyay donoan ki vyakhya mool se hi nikal ati hai. usake lie tika-tippani mean jane ki jaroorat nahian hai. ab oordhvamoolan ka kya arth hai? yah age jakar prakat hota hai. adi purush shabd ka prayog hoga tab adi purush hi oordhv hai yah bat nikalegi.

doosari bat isamean yah hai ki jahaan tak brahmashvatth hai, brahmaroop vriksh hai, vahaan tak to mool oordhv hai, adi hi apana atma hai - lekin jab karmanubandhi sansar ka vistar hone lagata hai to oopar aur niche donoan prakar ‘adhashch moolanyanusantatani karmanubandhini manushyaloke.’ manushy-sharir mean ane par pap-puny hone lagate haian. yahi sampoorn yoniyoan mean shreshth yoni hai. pe d-paudhe niche haian -kyoanki ve paanv se khate haian aur oopar ko badhate haian aur manushy oopar khata hai aur niche ko jata hai aur pashu-pakshi tiryakh hote haian. prakriti mean prani ko jahaan tak unnat sharir ki prani ho sakati hai, vah manushy hai. manushy se b da aur koee sharir srishti mean nahian hai. prakriti ne usako itana ooancha kar diya, jisake age vah svayan nahian le ja sakata.

ab to aisi jagah pahuancha diya hai, jahaan se jara bhi oopar ko chhalakean aur param saty ko, paramatma ko prapt kar lean. isalie,jo manushy-sharir prapt karake bhi saty ki khoj nahian karate haian, saty parameshvar ko prapt nahian karate haian, ve b de labh se vanchit ho jate haian. ek kala udbhijj mane vriksh lata adi mean hai. aur do kala jooean-khatamal adi mean hai jo ki shvedaj haian aur tin kala andajoan mean hai - pakshiyoan mean hai aur char kala jarayuj pashuoan mean aur paanch kala jarayuj manushyoan mean. chetana ka vikas hota hai. chhathe mean mahapurush log hote haian - chhah aur sat do kala. paanchavean mean sadharan manushy aur chhathe mean jnani manushy aur satavean mean jivanmukt mahapurush aur satavian kala mean turiyatit ka sampark, sansparsh hota rahata hai.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj
kramaank pravachan prishth sankhya
bhag-1 (adhyay 1-4)
1. pravachan : 1 1
2. pravachan : 2 14
3. pravachan : 3 28
4. pravachan : 4 44
5. pravachan : 5 59
6. pravachan : 6 75
7. pravachan : 7 89
8. pravachan : 8 106
9. pravachan : 9 122
10. pravachan : 10 139
11. pravachan : 11 154
bhag-2 (adhyay-5)
12. pravachan : 1 174
13. pravachan : 2 188
14. pravachan : 3 202
15. pravachan : 4 214
16. pravachan : 5 228
17. pravachan : 6 241
18. pravachan : 7 254
19. pravachan : 8 268
20. pravachan : 9 284
21. pravachan : 10 299
22. pravachan : 11 314
23. pravachan : 12 325
bhag-3 (adhyay-6)
24. pravachan : 1 337
25. pravachan : 2 347
26. pravachan : 3 357
27. pravachan : 4 369
28. pravachan : 5 381
29. pravachan : 6 391
30. pravachan : 7 404
31. pravachan : 8 418
32. pravachan : 9 433
bhag-4 (adhyay-7)
33. pravachan : 1 448
34. pravachan : 2 463
35. pravachan : 3 479
36. pravachan : 4 494
37. pravachan : 5 508
38. pravachan : 6 522
39. pravachan : 7 535
40. pravachan : 8 549
41. pravachan : 9 562
bhag-5 (adhyay-8)
42. pravachan : 1 576
43. pravachan : 2 588
44. pravachan : 3 603
45. pravachan : 4 615
46. pravachan : 5 628
47. pravachan : 6 643
48. pravachan : 7 659
49. pravachan : 8 673
50. pravachan : 9 687
bhag-6 (adhyay-9)
51. pravachan : 1 704
52. pravachan : 2 720
53. pravachan : 3 731
54. pravachan : 4 743
55. pravachan : 5 758
56. pravachan : 6 773
57. pravachan : 7 786
58. pravachan : 8 799
59. pravachan : 9 808
60. pravachan : 10 822
bhag-7 (adhyay-10)
61. pravachan : 1 834
62. pravachan : 2 849
63. pravachan : 3 864
64. pravachan : 4 879
65. pravachan : 5 891
66. pravachan : 6 903
67. pravachan : 7 916
68. pravachan : 8 928
69. pravachan : 9 942
70. pravachan : 10 953
bhag-8 (adhyay-11)
71. pravachan : 1 969
72. pravachan : 2 980
73. pravachan : 3 994
74. pravachan : 4 1008
75. pravachan : 5 1020
76. pravachan : 6 1034
77. pravachan : 7 1048
78. pravachan : 8 1063
79. pravachan : 9 877
80. pravachan : 10 1090
bhag-9 (adhyay-12)
81. pravachan : 1 1104
82. pravachan : 2 1117
83. pravachan : 3 1131
84. pravachan : 4 1144
85. pravachan : 5 1160
86. pravachan : 6 1175
87. pravachan : 7 1189
88. pravachan : 8 1201
89. pravachan : 9 1214
90. pravachan : 10 1226
bhag-10 (adhyay-13)
91. pravachan : 1 1234
92. pravachan : 2 1246
93. pravachan : 3 1261
94. pravachan : 4 1274
95. pravachan : 5 1285
96. pravachan : 6 1298
97. pravachan : 7 1312
98. pravachan : 8 1324
99. pravachan : 9 1337
100. pravachan : 10 1350
bhag-11 (adhyay-14)
101. pravachan : 1 1370
102. pravachan : 2 1385
103. pravachan : 3 1400
104. pravachan : 4 1415
105. pravachan : 5 1428
106. pravachan : 6 1442
107. pravachan : 7 1460
108. pravachan : 8 1476
109. pravachan : 9 1492
bhag-12 (adhyay-15)
110. pravachan : 1 1506
111. pravachan : 2 1518
112. pravachan : 3 1534
113. pravachan : 4 1551
114. pravachan : 5 1564
115. pravachan : 6 1579
110. pravachan : 7 1595
111. pravachan : 8 1611
112. pravachan : 9 1626
113. pravachan : 10 1642
bhag-13 (adhyay-16)
114. pravachan : 1 1656
115. pravachan : 2 1669
116. pravachan : 3 1684
117. pravachan : 4 1700
118. pravachan : 5 1713
119. pravachan : 6 1728
120. pravachan : 7 1741
121. pravachan : 8 1757
122. pravachan : 9 1767
123. pravachan : 10 1782
124. aantim prishth 1797

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah