shrimadbhagavadgita sadhak-sanjivani hindi-tika -svami ramasukhadas
shodash adhyay
‘ahitaah’- unaka svabhav kharab hone se ve doosaroan ka ahit (nukasan) karane mean hi lage rahate haian aur doosaroan ka nukasan karane mean hi unako sukh hota hai.
‘jagatah kshayay prabhavanti’- unake pas jo shakti hai, aishvary hai, samarthy hai, pad hai, adhikar hai, vah sab-ka-sab doosaroan ka nash karane mean hi lagata hai. doosaroan ka nash hi unaka uddeshy hota hai. apana svarth poora siddh ho ya tho da siddh ho athava bilakul siddh n ho, par ve doosaroan ki unnati ko sah nahian sakate. doosaroan ka nash karane mean hi unako sukh hota hai arthat paraya hak chhinana, kisi ko janane se mar dena- isi mean unako prasannata hoti hai.
sianh jaise doosare pashuoan ko marakar kha jata hai, doosaroan ke duahkh ki paravah nahian karata aur rajakiy svarthi aphasar jaise das, pachas, sau rupayoan ke lie hajaroan rupayoan ka sarakari nukasan kar dete haian, aise hi apana svarth poora karane ke lie doosaroan ka chahe kitana hi nukasan ho jae, usaki ve paravah nahian karate. ve asur svabhav vale pashu-pakshiyoan ko marakar kha jate haian aur apane tho de se sukh ke lie doosaroan ko kitana duahkh hua- isako ve soch hi nahian sakate.
sanbandh- jahaan satkarm, sadbhav aur sadvichar ka niradar ho jata hai, vahaan manushy kamanaoan ka ashray lekar kya karata hai- isako age ke shlok mean batate haian.
|