shrimadbhagavadgita sadhak-sanjivani hindi-tika -svami ramasukhadas
dasham adhyay
ooan tatsaditi shrimadbhagavadgitasoopanishatsu brahmavidyaan yogashastre shrikrishnarjunasanvade vibhooti yog o namadashamoadhyayah ..
arth- is prakar ‘ooan, tath, sath’- in bhagavannamoan ke uchcharanapoorvak brahmavidya aur yogashastramay shrimadbhagavadgitopanishadroop shrikrishnarjunasanvad mean ‘vibhooti yog ’ namak dasavaan adhyay poorn hua.
jahaan kahian jo kuchh bhi visheshata dikhati hai, vah sab bhagavan ki hi vibhooti hai- aisa manane se bhagavan ke sath yog (sanbandh) ka anubhav ho jata hai. isalie dasavean adhyay ka nam ‘vibhooti yog ’ hai.
dasavean adhyay ke pad, akshar aur uvach
- is adhyay mean ‘ath dashamoadhyayah’ ke sat, ‘arjun uvach’ adi padoan ke bis, shlokoan ke ek hajar tin sau chaubalis aur pushpika ke chhiyalis akshar haian. is prakar sanpoorn aksharoan ka yog ek hajar char sau satrah hai. is adhyay ke sabhi shlok battis aksharoan ke haian.
- is adhyay mean tin uvach haian- do ‘bhagavanuvach’ aur ek ‘arjun uvach’.
dasavean adhyay mean prayukt chhand
is adhyay ke bayalis shlokoan mean se- doosare aur pachchisavean shlok ke pratham charan mean ‘nagan’ prayukt hone se ‘n vipulaah;’ satavean shlok ke pratham charan mean tatha paanchavean aur battisavean shlok ke tritiy charan mean ‘magan’ prayukt hone se ‘m-vipula’; athavean shlok ke pratham charan mean aur chhabbisavean shlok ke tritiy charan mean ‘bhagan’ prayukt hone se ‘bh-vipula’; aur chhathe shlok ke pratham charan mean ‘ragan’ prayukt hone se ‘r-vipula’ sanjna vale ke chhand haian. shesh chhattis shlok thik ‘pathyavaktr’ anushtuph chhand ke lakshanoan se yukt haian.
|