vishay soochi
gita darpan -svami ramasukhadas
88. gita mean aye punarukt samanarthak vakyoan ka tatpary
9. ‘avibhaktan ch bhooteshu vibhaktamiv ch sthitamh’[1]aur ‘avibhaktan vibhakteshu tajjnanan viddhi sattvikamh’[2]- pahale vaky mean jney tattv arthath vastavik bodh ka aur doosare vaky mean sattvik jnan ka varnan hai. sadhak ke lie sattvik jnan upadey hai aur rajas tamas jnan tyajy haian. vastavik bodh sattvik jnan se bhi ooancha hai arthath vah sattvik jnan ke dvara prapaniy hai. vah vastavik bodh hi sattvik jnan (vivek) ke roop mean prakat hota hai. jaise siddh mahapurush aur ooanche sadhak ke lakshanoan mean bhed karana kathin hota hai, aise hi vastavik bodh aur sattvik jnan mean bhed karana bhi kathin hai. phir bhi vastavik bodh karan-nirapeksh, gunatit hota hai aur sattvik jnan karan sapeksh hota hai. 10. ‘saman sarveshu bhooteshu tishthantan parameshvaramh’[3] aur ‘sarvabhooteshu yenaikan bhavamavyayamikshate’[4]- pahale vaky mean to jnanayogi ki drishti ka varnan hai aur doosare vaky mean sattvik jnan ka varnan hai. sab jagah paramatma ko dekhane se sadhak ko paramatma ki prapti hoti hai aur sattvik jnan mean sthit rahane se sadhak gunatit ho jata hai. tatpary hai ki parinam mean donoan sadhanoan se paramatmatattv ki prapti ho jati hai.[5] |
tika-tippani aur sandarbh
- ↑ (13.16)
- ↑ (18.20)
- ↑ (13.27)
- ↑ (18.20)
- ↑ isi tarah ‘balan bhishmabhirakshitamh’ aur ‘balan bhimabhirakshitamh’ (1.10); ‘prabhavantyaharag mean’ aur ‘prabhavatyaharag mean’ (8.18-19) adi punarukt samanarthak vaky bhi gita mean aye haian, par inamean koee vishesh vicharaniy vishay n hone se inhean yahaan nahian liya gaya hai.
sanbandhit lekh
kram sankhya | path ka nam | prishth sankhya |
varnamala kramanusar lekh khoj