गीता प्रबोधनी -रामसुखदास पृ. 55

gita prabodhani -svami ramasukhadas

doosara adhyay

Prev.png

tasmadyasy mahabaho nigrihitani sarvash: .
indriyanindriyarthebhyastasy prajna pratishthita ॥68॥

isaliye he mahabaho! jis manushy ki indriyaan indriyoan ke vishayoan se sarvatha vash mean ki huee haian, usaki buddhi sthir hai.

ya nisha sarvabhootanaan tasyaan jagarti sayanmi .
yasyaan jagrati bhootani sa nisha pashyato mune: ॥69॥

sampoorn praniyoan ki jo rat (paramatma se vimukhata) hai, us mean sanyami manushy jagata hai aur jisamean sab prani jagate haian (bhog aur sangrah mean lage rahate haian), vah tattv ko janane vale muni ki drishti mean rat hai.

vyakhya- ab bhagavan saankhyayog ki drishti se kahate haian; kyoanki parinam mean karm yog tatha saankhyayog ek hi haian[1]. log jis paramatma ki taraph se soye hue haian, vah tattvajn mahapurush aur sachche sadhakoan ki drishti mean din ke prakash ke saman hai. saansarik logoan ka to paramarthik sadhak ke sath virodh hota hai, par paramarthik sadhak ka saansarik logoan ke sath virodh nahian hota- ‘nij prabhumay dekhahian jagat kehi san karahian birodh..’[2]. saansarik logoan ne to keval sansar ko hi dekha hai, par paramarthik sadhak sansar ko bhi janata hai aur paramatma ko bhi. sansar mean rache-pache log saansarik vastuoan ki prapti mean hi apani unnati manate haian; parantu tattvajn mahapurush aur sachche sadhakoan ki drishti mean vah rat ke andhakar ki tarah hai, usaka kianchinmatr bhi mahattv nahian hai.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. (gita 5.4-5)
  2. (manas, uttar. 112 kh)

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah