गीता प्रबोधनी -रामसुखदास पृ. 29

gita prabodhani -svami ramasukhadas

doosara adhyay

Prev.png

y enan vetti hantaran yashchainan manyate hatamh .
ubhau tau n vijanito nayan hanti n hanyate ॥19॥

jo manushy is avinashi shariri ko marane vala manata hai aur jo manushy isako mara manata hai, ve donoan hi is ko nahian janate; kyoanki yah n marata hai aur n mara jata hai.

vyakhya- shariri mean kartapan nahian hai aur mrityuroop vikar bhi nahian hai. kartapan adi sabhi vikar prakriti se mane hue sambandh (maian-pan) mean hi haian.

n jayate mriyate va kadachinnayan bhootva bhavita va n bhooy: .
ajo nity: shashvatoayan purano n hanyate hanyamane sharire ॥20॥

yah shariri n kabhi janmata hai aur n marata hai tatha yah utpann hokar phir hoene vala nahian hai. yah janmarahit, nity-nirantar rahane vala, shashvat aur anadi hai; sharir ke mare jane par bhi yah nahian mara jata.

vyakhya- utpann hona, sattavala dikhana, badalana, badhana, ghatana aur nasht hona- ye chhah vikar sharir mean hi hote haian. shariri mean ye vikar kabhi hue nahian, kabhi hoange nahian, kabhi ho sakate hi nahian.

shariri kabhi utpann nahian hota-‘n jayate’, ‘ajah;; utpann hokar vikari sattavala nahian hota- ayan bhootva bhavita va n bhooyah’; yah badalata nahian-‘shashvatah’; yah badhata nahian-‘puranah’, yah kshin nahian hota-‘nityah’; aur yah marata nahian-‘n mriyate’, ‘n hanyate hanyamane sharire’.

mukhy vikar do hi haian- utpann hona aur nasht hona. atah prastut shlok mean in donoan vikaroan ka shariri mean do-do bar nishedh kiya gaya hai; jaise-‘n jayate mriyate’ aur ‘ajah’, ‘n hanyate hanyamane sharire’.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah