गीता रहस्य -तिलक पृ. 739

gita rahasy athava karmayog shastr -bal gangadhar tilak

chitr:Prev.png
shrimadbhagavadgita : navam adhyay

api cheth‍suduracharo bhajate mamananh‍yabhakh.
sadhurev s mantavh‍y: samh‍yagvyavasito hi s:.. 30..
kshipran bhavati dharmath‍ma shashvachh‍chhaantian nigachh‍chhati.
kauantey pratijanihi n me bhakh‍t: pranashh‍yati.. 31..
maan hi parth vyapashrith‍y yeapi sh‍yu: papayonay:.
striyo vaishh‍yash‍tatha shoodrash‍teapi yanti paraan gatimh.. 32..
ki punarbrahyana: punh‍ya bhakh‍ta rajarshayash‍tatha.
anith‍yamasukhan lokamiman praph‍y bhajash‍v mamh.. 33..

(30) b da durachari hi kh‍yoan n ho, yadi vah mujhe ananh‍y bhav se bhajata hai to use b da sadhu hi samajhana chahiye. kh‍yoanki usaki buddhi ka nishh‍chay achh‍chha rahata hai. (31) vah jalh‍di dharmath‍ma ho jata hai aur nith‍y shanti pata hai. he kaunh‍tey! too khoob samajhe rah, ki mera bhakh‍t ( kabhi bhi ) nashh‍t nahian hota.

tilak ke anusar-[tisavean shh‍lok ka bhavarth aisa n samajhana chahiye, ki bhagavadbhakh‍t yadi durachari hoan, to bhi ve bhagavat ko ph‍yare hi rahate haian. bhagavanh itana hi kahate haian ki pahale koee manushh‍y durachari bhi raha ho, paranh‍tu jab ek bar usaki buddhi ka nishh‍chay parameshh‍var ka bhajan karane mean ho jata hai, tab usake hath se phir koee bhi dushh‍karm nahian ho sakata; aur vah dhire dhire dharmath‍ma ho kar siddhi pata hai tatha is siddhi se usake pap ka bilakul nash ho jata hai. saraansh, chhathe adhh‍yay[1] mean jo yah siddhanh‍t kiya tha, ki karmayog ke janane ki sirf ichh‍chha hone se hi, lachar hokar, manushh‍y shabh‍dabrahm se pare chala jata hai, ab use hi bhaktimarg ke liye lagoo kar dikhalaya hai. a‍b is bat ka adhik khulasa karate haian ki parameshh‍var sab bhootoan ko ek sa kaise hai-]

(32) kh‍yoanki he parth! mera ajnay karake striyaan , vaishh‍y aur shoodr athava ( anh‍th‍yaj ) adi ) jo papayoni hoan ve bhi, param gati pate haian. (33) phir punh‍yavanh brahmanoan ki, mere bhakh‍toan ki, aur rajarshiyoan ( kshatriyoan ) ki bat kh‍ya kahani hai ? too is anith‍y aur asukh arthat du:khakararak ( mrith‍yu -) lok mean hai, is karan mera bhajan kar.

tilak ke anusar-[32 vean shh‍lok ke ‘papayoni‘ shabh‍d ko sh‍vatanh‍tr n man kuchh tikakar kahate haian ki vah striyaan, vaishh‍y aur shoodroan ko bhi lagoo hai; kh‍yoanki pahale kuchh n kuchh pap kiye bina koee bhi sh‍tri, vaishh‍y ya shoodr ka janh‍m nahian pata. unake mat mean papayoni shabh‍d sadharan hai aur usake bhed batalane ke liye stri, vaishh‍y tatha shoodr udaharanarth diye gaye haian. paranh‍tu hamari ray mean yah arth thik nahian hai. papayoni shabh‍d se vah jati vi‍‍vakshit hai, jise ki ajakal raj-darabar mean ‘’zarootham pesha qaum kahate haian; is shh‍lok ka siddhanh‍t yah hai ki is jati ke logoan ko bhi bhagavadbhakti se siddhi milati hai. sh‍tri, vaishh‍y aur shoodr kuchh is varg ke nahian hai; unh‍hean moksh milane mean itani hi badha hai ki ve ved sunane ke adhikari nahian hai.

chitr:Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. 6. 44

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah