gita rahasy athava karmayog shastr -bal gangadhar tilak
shrimadbhagavadgita : tritiy adhyay
yadyadacharati shreshthastattadevetaro jan:. (21) shreshhth ( arthath athmajnani karmayogi ) purush jo kuchh karata hai, vahi anhy arthath sadharan manushhy bhi kiya karate haian. vah jise praman man kar aangikar karata hai, log usi ka anukaran karate haian. tilak ke anusar-[taittiriy upanishad mean bhi pahale ‘sathyan vad’ ‘dham char’ ithyadi upadesh kiya hai aur phir anht mean kaha hai ki ‘’jab sansar mean tumhhean sanhdeh ho ki yahaan kaisa bartav karean, tab vaisa hi bartab karo ki jaisa jnani, yukht aur dharmishhth brahman karate hoan’’ [1]. isi arth ka ek shhlok narayaniyadharm mean bhi hai[2] ; aur isi ashay ka marathi mean ek shhlok hai jo isi ka anuvad hai aur jisaka sar yah hai ‘’lok kalhyanakari manushhy jaisa bartav karata hai vaise hi, is sansar mean sab log bhi kiya karate haian. ‘’ yahi bhav is prakar pragat kiya ja sakata hai-‘’dekh bhaloan ki chal ko barte sab sansar.‘’ yahi lok kalhyanakari purush gita ka ‘ shreshhth ‘ karmayogi hai. shreshhth shabhd ka arth ‘ athmajnani sannhyasi nahian hai[3]. ab bhagavanh shvayan apana udaharan dekar isi arth ko dridh karate haian, ki athmajnani puyash ki shvarthabuddhi chhoot jane par bhi, lokakalhyan ke karm usase chhoot nahian jate-] (22) he parth! ( dekho ki, ) tribhuvan mean n to mera kuchh bhi karttavhy ( shesh ) raha hai, ( aur ) n koee aprapht vashtu prapht karane ko rah gee hai; to bhi maian karm karata hi rahata hooan. |
tika tippani aur sandarbh
sanbandhit lekh
prakaran | nam | prishth sankhya |
varnamala kramanusar lekh khoj