vishay soochi
brahm vaivart puran
prakritikhand : adhyay 22
bhagavan vishnu ke is prakar kahane par vah devi param santusht ho gayi. sarasvati ne use hriday se lagaya aur apane pas baitha liya. narad! lakshmi aur ganga in donoan deviyoan ne mand muskan ke sath vinayapoorvak sadhvi tulasi ka hath pak dakar use bhavan mean pravesh karaya. vrinda, vrindavani, vishvapoojita, vishvapavani, pushpasara, nandini, tulasi aur krishnajivani- ye devi tulasi ke ath nam haian. yah sarthak namavali stotr ke roop mean parinat hai. jo purush tulasi ki pooja karake is ‘namashtak’ ka path karata hai, use ashvamedh-yajn ka phal prapt ho jata hai.[1] kartik ki poornima tithi ko devi tulasi ka mangalamay prakaty hua aur sarvapratham bhagavan shrihari ne usaki pooja sampann ki. jo is kartiki poornima ke avasar par vishvapavani tulasi ki bhaktibhav se pooja karata hai, vah sampoorn papoan se mukt hokar bhagavan vishnu ke lok mean chala jata hai. jo kartik mahine mean bhagavan vishnu ko tulasi-patr arpan karata hai, vah das hajar godan ka phal nishchit roop se pa jata hai. is tulasi namashtak ke smaran matr se santanahin purush putravan ban jata hai. jise patni n ho, use patni mil jati hai tatha bandhuhin vyakti bahut-se bandhavoan ko prapt kar leta hai. isake smaran se rogi rogamukt ho jata hai, bandhan mean p da hua vyakti chhutakara pa jata hai, bhayabhit purush nirbhay ho jata hai aur papi papoan se mukt ho jata hai. narad! yah tulasi-stotr batala diya. ab dhyan aur pooja-vidhi suno. tum to is dhyan ko janate hi ho. ved ki kanv-shakha mean isaka pratipadan hua hai. dhyan mean sampoorn papoan ko nasht karane ki abadh shakti hai. dhyan karane ke pashchath bina avahan kiye bhaktipoorvak tulasi ke vriksh mean shodashopachar se is devi ki pooja karani chahiye. param sadhvi tulasi pushpoan mean sar haian. ye poojaniya tatha manoharini haian. sampoorn paparoopi eeandhan ko bhasm karane ke liye ye prajvalit agni ki lapat ke saman haian. pushpoan mean athava deviyoan mean kisi se bhi inaki tulana nahian ho saki. isiliye un sabamean pavitraroopa in devi ko tulasi kaha gaya. ye sabake dvara apane mastak par dharan karane yogy haian. sabhi ko inhean pane ki ichchha rahati hai. vishv ko pavitr karane vali ye devi jivanmukt haian. mukti aur bhagavan shrihari ki bhakti pradan karana inaka svabhav hai. aisi bhagavati tulasi ki maian upasana karata hooan.[2] vidvan purush is prakar dhyan, poojan aur stavan karake devi tulasi ko pranam kare. narad! tulasi ka upakhyan kah chuka. punah kya sunana chahate ho. |
tika tippani aur sandarbh
- ↑ vrinda vrindavani vishvapoojita vishvapavani. pushpasara nandini ch tulasi krishnajivani..
etannamashtakan chaiv stotran namarthasanyutamh. yah patheth taan ch sampoojy soashvamedhaphalan labheth.. (prakritikhand 22. 33-34) - ↑ tulasian pushpasaraan ch satian poojyaan manoharamh. kritsnapapedhmadahay jvaladagnishikhopamamh..
pushpeshu tulanapyasya nasidh devishu va mune. pavitraroopa sarvasu tulasi sa ch kirtita..
shirodharyaan ch sarveshamipsitaan vishvapavanimh. jivanmuktaan muktidaan ch bhaje taan haribhaktidamh..(prakritikhand 22. 42-44)
sanbandhit lekh
adhyay | vishay | prishth sankhya |