गीत गोविन्द -जयदेव पृ. 98

shrigitagovindamh‌ -shril jayadev gosvami

pratham sarg
samod-damodar

ath tritiy sandarbh
3. gitamh

Prev.png

vigalit-lajjit-jagadavalokan-tarun-karun-kritahase.
virahi-nikrintan-kunt-mukhakriti-ketaki-danturitashe
viharati haririh saras vasante.... ॥5॥[1]

anuvad- ari sakhi! vasant ke pratap se aisa pratit hota hai ki sampoorn jagat nirlajj ho gaya hai. yah dekhakar tarun karun padapasamooh (vriksharaji) praphullit sumanoan ke vyaj se hans rahe haian. dekho, virahijanoan ke hriday ko vidirn karane ke lie barachhi ki nokake saman akar vale ketaki (kev da) prasoon chahuandishi praphullit vilasit vikasit ho rahe haian. inake sanyog se dishaean bhi prasann ho rah haian.

padyanuvad
lajja galit vishvaka karata tarun karun upahas,
biddh ketaki kuntamukhoan se virahi man-avas.
har jate haian palamean vir
nachate haian hari saras adhir

balabodhini- sakhi shriradha ji se kah rahi hai pyari sakhi! aur kya kahooan, is vasantakal mean jagat ke virahijan laj ka tyagakar priyatam ke virah mean rodan kar rahe haian. sampoorn jagat mean pranimatr ki hi lajja poornaroopen samapt ho gayi hai. jagat ki is dasha ka avalokan karake tarun karun vitapavali khile evan dyutiman pushpoan ke bahane se hasyasudha bikher rahi haian.

athava vilasini striyoan ke hriday ki kamavasana ko janakar navatarun purush hasyamrit ko prakashit kar raha hai.

karuna aur hasy donoan kis prakar sambhav hai?

karuna isalie ki kanthashlesh pranayijanoan ke viyog mean inaki b di din dasha hoti hai aur hasy ka karan hai, virahijanoan ki adhirata. khile ketaki pushpoan ke agrabhag ko dekhakar aisa pratit hota hai ki ve virahiyoan ke hriday ka vidaran karane hetu barachhi ho.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. anvay- vigalit-lajjit-jagadavalokan-tarun-karun-kritahase (vigalitan dooran gatan lajjitan lajja yeshaan [vasantasy niratishayoddipakatvath tyaktalajjanamiti bhav:] tadrishanaan jagataan jagadravasinamh avalokanen darshanen tarunai: navavikasit-pushpairityarth: karunai: tadakhyavrikshai: [karunanevu iti bhasha] krit: pushpavikasharoop-has: yatr tadrishe); yoonamev kamabhijnataya hasyasyopayuktattve shlishtarthasy tarunashabdosyopadanamh) [tatha] virahi-nikrintan kunt-mukhakriti-ketaki-danturitashe (virahinaan viyoginaan nikrintana: sanharaka: ye kunta: astravishesha: teshaan mukhanamakritiriv akriti-yeshaan tadrishai: ketakibhi: tannamak-kusumavisheshai: (keyaphul iti bhasha) danturita: kritadantavikasha: parivyapta iti yavatr asha: dish: yatr tadrishe) [sarasavasante hari: ityadi] ॥5॥

sanbandhit lekh

git govind -shril jayadev gosvami
sarg nam prishth sankhya
prastavana 2
pratham samod-damodar: 19
dvitiy aklesh keshav: 123
tritiy mugdh madhusoodan 155
chaturth snigdh-madhusoodan 184
pancham sakaanksh-pundarikaksh: 214
shashth dhrishth-vaikunth: 246
saptam nagar-narayan: 261
ashtam vilaksh-lakshmipati: 324
navam mugdh-mukund: 348
dasham mugdh-madhav: 364
ekadash svanand-govind: 397
dvadash suprit-pitambar: 461

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah