श्रीमद्भगवद्गीता शांकर भाष्य पृ. 198

shrimadbhagavadgita shaankar bhashy

Prev.png

chaturtho adhyay

atr kechidh ahuah yadh brahm tadarpanadini. brahm ev kil arpanadina panchavidhen karakatmana vyavasthitan sath tadh ev karm karoti. tatr n arpanadibuddhiah nivartyate kian tu arpanadishu brahmabuddhiah adhiyate. yatha pratimadau vishnvadibuddhi yatha va namadau brahmabuddhiah iti.'

satyamh evamh api syadh yadi jnanayajnastutyarthan prakaranan n syath.

atr tu samyagdarshanan jnanayajnashabditamh anekanh yajnashabditanh kriyavisheshanh upanyasy ‘shreyandravyamayadyajnajjnanayajnah’ iti jnanan stauti.

is vishay me koee – koee tikakar kahate haian ki jo brahm hai vah sruv adi hai arthath brahm hi sru adi paanch prakar ke karakoan ke roop mean sthit hai aur vahi karm kiya karata hai, (unake siddhantanusar) uparyukt yajn mean sruv adi buddhi nivritt nahian ki jati; kiantu sruv adi mean brahmabuddhi sthapit ki jati hai, jaise ki moorti adi mean vishnu adi devabuddhi ya nam adi mean brahmabuddhi ki jati hai.

thik hai, yadi yah prakaran jnanayajn ki stuti ke lie n hota to yah arth bhi ho sakata tha.

parantu is prakaran mean to yajn nam se kahe jane vale alag-alag bahut se kriya bhedoan ko kahakar phir ‘dravyamay yajn ki apeksha jnanayajn kalyanakar hai’ is kathan dvara jnanayajn shabd se kathit samyakh darshan ki stuti karate haian.

atr ch samarthamh idan vachanan brahmarpanamh ityadi jnanasy yajnatvasampadane anyatha sarvasy brahmatve arpanadinamh ev visheshato brahmatvabhidhanamh anarthakan syath.

tatha is prakaran mean jo ‘brahmarpanamh’ ityadi vachan hai, yah jnan ko yajnaroop se sanpadan karane mean samarth bhi hai, nahian to vastav mean sab kuchh brahmaroop hone ke karan keval arpan (sruv) adi ko hi alag karake brahm roop se vidhan karana vyarth hoga

Next.png

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah