श्रीमद्भगवद्गीता शांकर भाष्य पृ. 148

shrimadbhagavadgita shaankar bhashy

Prev.png

tritiy adhyay

buddheah bhedo buddhibhedo maya idan kartavyan bhoktavyan ch asy karmanah phalamh ati nishchitaroopaya buddheah bhedanan chalanan buddhibhedah tan n janayedh n utpadayedh ajnanamh avivekinaan karmasanginaan karmani asaktanam asangavatamh.

kian tu kuryath, joshayeth karayeth sarvakarmani vidvanh svayan tadh ev avidushaan karm yuktah abhiyuktah samacharanh..26..

avidvanh ajnah kathan karmasu sajjate iti ah-

buddhi ko vichalit karane ka nam buddhibhed hai, (jnani ko chahie ki) karmoan mean asakti vale vivek rahit ajnaniyoan ki buddhi mean bhed utpann n kare arthath ‘mera yah kartavy hai,’ is karm ka phal mujhe bhogana hai, is prakar jo unaki nishchitaroopa buddhi bani huee hai, usako vichalit karana buddhibhed karan hai so n kare.

to phir kya kare? samahitachitt vidvanh svayan ajnaniyoan ke hi (sadrish) un karmoan ka (shastranukool) acharan karata hua unase sab karm karave..26..

moorkh ajnani manushy karmoan mean kis prakar asakt hota hai? so kahate haian-

prakriteah kriyamanani gunaiah karmani sarvashah.
ahankaravimoodhatma kartahamiti manyate..27..

prakriteah pradhanan satvarajastamasaan gunanaan samyavastha tasyaah prakriteah gunaiah vikaraiah karyakaran roopaiah kriyamanani karmani laukikani shastriyani ch sarvashah sarvaprakaraiah. ahankaravimoodhatma karyakaranasanghatatmapratyayah ahankarah ten vividhan nanavidhan moodh atma aantahkaranan yasy sah ayamh. karyakaranadharma karyakaranabhimani avidya karmani atmani manyamanah tattatkarmanamh ahan karta iti manyate..27..

satv, rajash aur tamash- in tinoan gunoan ki jo samyavastha hai, usaka nam pradhan ya prakriti hai, us prakriti ke gunoan se arthath kary aur karanaroop* samast vikaroan se laukik aur shastriy sanpoorn karm sab prakar se kiye jate haian. parantu ahankar vimoodhatma- kary aur karan ke sanghat roop sharir mean atmabhav ki pratiti ka nam ahankar hai, us ahankar se jisaka aantahkaran anek prakar se mohit ho chuka hai aisa- dehendriy ke dharm ko apana dharm manane vala, dehabhimani purush avidyavash prakriti ke karmoan ko apane mean manata hua un-un karmoan ka ‘maian karta hooan’ aisa man baithata hai..27..

Next.png

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah