gopi git -karapatri maharajgopi git 4niyam hai ki yadi do upadhi ek ho jay to upahit bhi ek hi ho jata hai. jaise ghatapadhi evan mathopadhi ke ek ho jane par ghatakash evan mathakash bhi ek ho jate haian vaise hi antahkaran evan vishay vishesh ke ek ho jane par ubhayavachchhinn chaitany bhi ek ho jata hai. vishayavachchhinn chaitany mean adhyast ghat, vishayavachchhinn chaitany-bhinn, antahkaranavachchhinn chaitany mean bhi adhyast many hai. astu, antahkaranavachchhinn chaitany se ghat ka prakash ho jata hai. vedantanusar antahkaranavachchhinn chaitany se hi adhyast vishay ka prakashit hona many hai. any vibhinn prakar se bhi vishay ka prakash many hai tathapi pratyek drishtikon se prajna ke dvara hi vishay ke sath atma ka sambandh banata hai. prakasharoopatvath prakash-vyavahar hota hai jaise ‘adityah prakashate’ soory prakashata hai; svatah prakashasvaroop soory prakashak hai parantu ‘ghatah prakashate’ ghat prakashit hota hai. yahaan ghat svatah prakash svaroop nahian hai parantu sambandh-vishesh se prakashit ho jata hai. jaise svachchh sphatik athava darpan par hi pratibimb sambhav hota hai patthar athava kashth par pratibimb kadapi sambhav nahian hota vaise hi antahkaran se sambandh vishay par hi antahkaranavachchhinn chaitany prakashit ho jata hai, vishayiroop chaitany ka prakaty ho jata hai. astu, ‘vishvasy guptaye vishvasy rakshanay, kary-karanasanghatasy rakshanay, satvataan kule satvataan manadinaan kule samudaye bhavanh udeyivanh arvirbhootah.’ vishvaraksha-hetu hi apaka satvatoan ke kul mean avirbhav hua hai; atah he vibho! ap pratyaksh hokar hamari raksha karean. |