श्रीमद्भगवद्गीता -श्रील् प्रभुपाद पृ. 149

shrimadbhagavadgita yatharoop -shri shrimadh e.si. bhaktivedant svami prabhupad

chitr:Prev.png

karmayog
adhyay 3 : shlok-23

n me parthasti kartavyan trishu lokeshu kinchan.
nanavaptamavaptavyan vart ev ch karmani.[1]

bhavarth

he prithaputr! tinoan lokoan mean mere lie koee bhi karm niyat nahian hai, n mujhe kisi vastu ka abhav hai aur n avashyakata hi hai. to bhi maian niyatkarm karane mean tatpar rahata hooan.

tatpary

vaidik sahity mean bhagavanh ka varnan is prakar hua hai– tamishvaranaan paraman maheshvaran tan devatanaan paraman ch daivatamh. patian patinaan paraman parastadh vidam devan bhuvenashamidyamh॥ n tasy karyan karanan ch vidyate n tatsamashchabhyadhikashch drishyate. parasy shaktirvividhaiv shrooyate svabhaviki jnanabalakriya ch॥

“parameshvar samast niyantaoan ke niyanta haian aur vibhinn lok palakoan mean sabase mahan haian. sabhi unake adhin haian. sare jivoan ko parameshvar se hi vishisht shakti prapt hoti hai, jiv svayan shreshth nahian hai. ve sabhi devataoan dvara poojy haian aur samast sanchalakoan ke bhi sanchalak haian. atah ve samast bhautik netaoan tatha niyantaoan se badhakar haian aur saboan dvara aradhy haian. unase badhakar koee nahian hai aur ve hi samast karanoan ke karan haian.”

“unaka sharirik svaroop samany jiv jaisa nahian hota. unake sharir tatha atma mean koee antar nahian hai. ve param haian. unaki sari indriyaan divy haian. unaki koee bhi indriy any kisi indriy ka kary sampann kar sakati hai. atah n to koee unase badhakar hai, n hi unake tuly hai. unaki shaktiyaan bahuroopini haian, phalatah unake sare kary prakritik anukram ke anusar sampann ho jate haian.”[2]

chooanki bhagavanh mean pratyek vastu aishvary se paripoorn rahati hai aur poorn saty se otaprot rahati hai, atah unake lie koee kartavy karane ki avashyakata nahian rahati. jise apane karm ka phal pana hai, usake lie kuchh n kuchh karm niyat rahata hai, parantu jo tinoan lokoan mean kuchh bhi prapt karane ki ichchha nahian rakhata, usake lie nishchay hi koee kartavy nahian rahata. phir bhi kshatriyoan ke nayak ke roop mean bhagavanh krishn kurukshetr ki yuddhabhoomi mean karyarat haian, kyoanki kshatriyoan ka dharm hai ki din-dukhiyoan ko ashray pradan karean. yadyapi ve shastroan ke vidhi-vidhanoan se sarvatha oopar haian, phir bhi ve aisa kuchh bhi nahian karate jo shastroan ke viruddh ho.

chitr:Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. n – nahian; me – mujhe; parth – he prithaputr; asti – hai; kartavyamh – niyat kary; trishu – tinoan; lokeshu – lokoan mean; kinchan - koee; n – kuchh nahian; anavaptamh – pane ke lie; varte – laga rahata hooan; ev – nishchay hi; ch – bhi; karmani – niyat karmoan mean.
  2. shvetashvatar upanishadh 6.7-8

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah