shrimadbhagavadgita tattvavivechani hindi-tika -jayadayal goyandaka
ashtadash adhyay
adharm dharmamiti ya manyate tamasavrita .
uttar- eeshvaraninda, devaninda, shastr-virodh, mata-pita-guru adi ka apaman, varnashram dharm ke pratikool acharan, asantosh, dambh, kapat, vyabhichar, asatyabhashan, parapidan, abhakshyabhojan, yathechchhar, aur par-sattvapaharan adi nishiddh papakarmoan ko dharm man lena aur dhriti, kshama, manonigrah, astey, shauch, indriyanigrah, dhi, vidya, saty, akrodh, eeshvarapoojan, devopasana, shastrasevan, varnashram-dharmanusar acharan, mata-pita adi gurujanoan ki ajna ka palan, saralata, brahmachary, sattvik bhojan, ahiansa aur paropakar adi shastr vihit puny karmoan ko adharm manana- yahi adharm ko dharm aur dharm ko adharm manana hai. prashn- any sab padarthoan ko viparit man lena kya hai? uttar- adharm ko dharm man lene ki bhaanti hi akartavy ko kartavy, duahkh ko sukh, anity ko nity, ashuddh ko shuddh aur hani ko labh man lena adi jitana bhi viparit jnan hai- vah sab any padathoan ko viparit man lene ke antargat hai. prashn- vah buddhi tamasi hai, is kathan ka kya bhav hai? uttar- is kathan se yah bhav dikhalaya gaya hai ki tamogun se dhaki rahane ke karan jis buddhi ki vivek shakti sarvatha lupt-si ho gayi hai, isi karan jisake dvara pratyek vishay mean bilkul ulata nishchay hota hai-vah buddhi tamasi hai. aisi buddhi manushy ko adhogati mean le jane vali hai; isaliye kalyan chahane vale manushyoan ko is prakar ki viparit buddhi ka sarvatha tyag kar dena chahiye. |
tika tippani aur sandarbh
sanbandhit lekh
kram sankhya | vishay | prishth sankhya |
varnamala kramanusar lekh khoj