यथार्थ गीता -अड़गड़ानन्द पृ. 217

yatharth gita -svami a dag danand

chaturth adhyay


yasy sarve samarambhaah kamasankalpavarjitaah.
jnanagnidagdhakarmanan tamahuah panditan budhaah..19..

arjun! ‘yasy sarve samarambhaah’- jis purush ke dvara sampoornata se arambh ki huee kriya (jise pichhale shlok mean kaha ki akarm dekhane ki kshamata a jane par karm mean pravritt rahanevala purush sampoorn karmoan ka karanevala hai. jisake karane mean leshamatr bhi truti nahian hai.) ‘kamasankalpavarjitaah’-kramashah utthan hote-hote itani sookshm ho gayi ki vasana aur man ke sankalp-vikalp se oopar uth gayi (kamana aur sankalpoan ka nirodh hona man ki vijitavastha hai. atah karm koee aisi vastu hai, jo is man ko kamana aur sankalp-vikalp se oopar utha deta hai.), us samay ‘jnanagnidagdhakarmanamh’-antim sankalp ke bhi shaman ke sath, jise ham nahian janate, jise janane ke liye ham ichchhuk the us paramatma ki pratyaksh janakari ho jati hai. kriyatmak path par chalakar paramatma ki pratyaksh jakari ka nam hi ‘jnan’ hai. us jnan ke sath hi ‘dagdhakarmanamh’-karm sada ke liye dagdh ho jate haian. jise pana tha pa liya, age koee satta nahian jisaki shodh karean. isaliye karm karake dhooandhe bhi to kise? us janakari ke sath karm ki avashyakata samapt ho jati hai. aisi sthitivaloan ko hi bodhasvaroop mahapurushoan ne ‘pandit’ kahakar sambodhit kiya hai. unaki janakari poorn hai. aisi sthitivala mahapurush karata kya hai? rahata kaise hai? usaki rahani par prakash dalate haian-


tika-tippani aur sandarbh

sambandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah