हल

hal mahabharat ke anusar shrikrishn ke jyeshth bhrata balaram ka ayudh tha. yah vastavik hal hi tha.[1]

  • 'mahabharat' mean balaram ke kee nam bataye ge haian, jinamean se unaka ek nam 'hali' bhi milata hai. hal dharan karane ke karan hi unaka nam 'hali' hua tha.
  • 'vishnupuran se jnat hota hai ki balaram ne kauravoan par krodh karake unake nagar hastinapur ko apane hal ki noank se khianchakar ganga mean girana chaha tha, kiantu pichhe unhean kshama kar diya; kintu usake pashchat hastinapur ganga ki or kuchh jhuka hua-sa pratit hone laga tha-
'baladevastatogatva nagaran nagasahriyamh bahyopavanamadhyeabhoonnaviveshatatpuramh.[2]


tika tippani aur sandarbh

  1. mahabharat shabdakosh |lekhak: es. pi. paramahans |prakashak: dilli pustak sadan, dilli |sankalan: bharatakosh diskavari pustakalay |sanpadan: sanjiv prasad 'paramahans' |prishth sankhya: 132 |
  2. vishnupuran 5,35,8

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah