रासपंचाध्यायी -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 209

Prev.png

rasapanchadhyayi -svami akhandanand sarasvati

pravachan 19

gopi dau dakar gayian krishn ke pas aur krishn ne kaha ki laut-jao

ta drishtvantikamayata.......brootagamanakaranam

ab chalean phir vahian, narayan! jaise natak prarambh ho- bigul baje. ras-lila prarambh ho rahi hai. divy vrindavanadham jo apane ko kabhi gupt nahian karata, keval abhakt ko nahian dikhata hai. abhakt hriday mean usako dekhane ki aankh nahian hai. nahian to vrindavan dham apane ko kabhi gupt nahian karata, hamesha prakat rahata hai. ‘yahian kahooan shyam; kahoo kuanj mean phirat hoihaian, bhuj bhari bheantave kooan jiy umagat hai.’ aj bhi, is samay bhi hai vah tamal ki hariyali, vah kadamb ki dali; anand-vrindavan mean hamare bagiche mean ek kadamb ka vriksh hai, aisi dal hai usaki ki usako dekhate hi aisa man hota hai ki usamean jhoola-dalakar jhoolean. pahale jhoolate the, u diyababaji maharaj jhoolate the, bhakt kokil sian jhoolate the. hamane us dali ka nam dola kadamb rakha hai. thakur ji maharaj us par radha ke sang hiandola jhoolate- ‘yahian kahooan shyam kahoo kuanj mean phirat hoihaian.’ sevakuanj mean jao to batate haian thakuraji makhan khakar hath yahaan poanchh dete te, yah kadamb chikana hai. hamare kadamb ke vriksh mean se denean nikalate haian; bane banaye done, banana nahian p data hai. un par makkhan lekar, dahi lekar thakur ji khate the. ye jo thakuraji ki lila hai vah paanch hajar varsh purani nahian hai, yah to aj bhi dekhane ki! ‘yahian kahooan shyam kahoo kuanj mean phirat hoihaian, bhuj bhari bheantavai ko man umagat hai’ man hota hai ki donoan hath se pak de aur hriday se laga lean, vah yamuna ka tir, vah balukamayan pulin, vah kadamb kunj, vah tamal vrikshoan ki pankti, vah mor-chakor, vah chaandani chhitaki huee. narayan! pitambaradhari, murali manohar, badal jaisa sharir jisako dekhakar gauean dau dati haian ki yah koee yamuna jal hai, pilean, isako dekhakar mor nachane lagate haian kyoanki isaki vanshi dhvani ko badaloan ki madhur-madhur garjan samajhate haian. chalo vrindavan mean chalo-chalo sakhi vam kuanj ki orah-

ta drishtantikamayata bhagavanh vrajayoshitah .
avadadh vadataan shreshtho vachah peshairvimohayanh ..
svagatan vo mahabhagaah priyan kian karavani vah .
vrajasyanamayan kachchidh brootagamanakaranamh ..[1]
Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. shrimadbhagavat 10.29.17-18

sanbandhit lekh

rasapanchadhyayi -akhandanand sarasvati
pravachan sankhya vishay ka nam prishth sankhya
1. upakram 1
2. ras ki bhoomika evan ras ka sankalp 12
3. ras ke hetu, svaroop aur kal 28
4. ras ke sankalp mean gopi-prem ki hetuta 40
5. ras ki divyata ka dhyan 51
6. yogamaya ka ashray lene ka arth 63
7. yogamayamupashrit:-bhagavan ki prem-paravashata 75
8. kripayog ka ashray aur chandroday 85
9. ras-ratri mean poorn chandr ka darshan 96
10. ras mean chandrama ka yogadan 106
11. bhagavan ne vanshi bajayi 116
12. gopiyoan ne vanshi-dhvani suni 127
13. shrikrishn ke prati gopiyoan ka abhisar 141
14. jo jaisih taisih uth dhayian-1 152
15. jo jaisih taisehi uth dhayian-2 163
16. jo jaisehi taisehi uthi dhayian-3 175
17. jar-buddhi se bhi bhagavatprapti sambhav hai 187
18. vikarayukt prem se bhi bhagavatprapti sambhav hai 198
19. gopi dau dakar gayian krishn ke pas aur krishn ne kaha ki laut-jao 209
20. shrikrishn ka amiy-garal-varshan 214
21. gopi ke prem ki pariksha-dharm ka pralobhan 225
22. ‘laut-jao’ sunakar gopiyoan ki dasha ka varnan 238
23-24. prem mean sookhi ja rahian gopiyaan akhir bolian 248
(pranay-git prarambh)
25. gopiyoan ka samarpan-paksh 261
26. shrikrishn mean rati hi buddhimani hai 276
27. gopiyoan ki n laut pa sakane ki bebasi aur mar jane ke parinam ka udghatan 286
28. gopiyoan ka shrikrishn ko poorv raman ki yad dilana 297
29-31. gopiyoan mean dasy ka uday 307
32. gopiyoan mean dasy ka hetu-1 338
33. gopiyoan mean dasy ka hetu-2 353
34. gopiyoan mean dasy ka hetu-3 366
35-36. gopiyoan ki chahat 376
(pranay-git samapt)
37-39. pratham rasakri da ka upakram 393
40. ras mean shrikrishn ki shobha 429
41. ras-sthali ki shobha 441
42. rasalila ka antarang-1 453
43. rasalila ka antarang-2 467
44. rasalila ka antarang-3 480
45. rasalila ka antarang-4 494
46. aantim prishth 500

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah