vishay soochi
brahm vaivart puran
prakritikhand : adhyay 26
savitri-dharmaraj ke prashnottar, savitri ko varadan bhagavan narayan kahate haian- narad! savitri ke vachan sunakar yamaraj ke man mean b da ashchary hua. ve hansakar praniyoan ke karm-vipak kahane ke lie udyat ho ge. dharmaraj ne kaha- 'pyari beti! abhi tum ho to alp vay ki balika, kiantu tumhean poorn vidvanoan, jnaniyoan aur yogiyoan se bhi badhakar jnan prapt hai. putri! bhagavati savitri ke varadan se tumhara janm hua hai. tum un devi ki kala ho. raja ne tapasya ke prabhav se savitri jaisi kanyaratn ko prapt kiya hai. jis prakar lakshmi bhagavan vishnu ke, bhavani shankar ke, radha shrikrishn ke, savitri brahma ke, moorti dharm ke, shataroopa manu ke, devahooti kardam ke, arundhati vasishth ke, aditi kashyap ke, ahalya gautam ke, shachi indr ke, rohini chandrama ke, rati kamadev ke, svaha agni ke, svadha pitaroan ke, sanjna soory ke, varunani varun ke, dakshina yajn ke, prithvi varah ke aur devasena kartikey ke pas saubhagyavati priya banakar shobha pati haian, tum bhi vaisi hi satyavan ki priya bano. maianne yah tumhean var de diya. mahabhage! isake atirikt bhi jo tumhean abhisht ho, vah var maango. maian tumhean sabhi abhilashit var dene ko taiyar hooan.' savitri boli- 'mahabhag! satyavan ke auras aansh se mujhe sau putr prapt hoan- yahi mera abhilashit var hai. sath hi, mere pita bhi sau putroan ke janak hoan. mere shvashur ko netr-labh ho aur unhean punah rajyashri prapt ho jae, yah bhi maian chahati hooan. jagatprabho! satyavan ke sath maian bahut lanbe samay tak rahakar ant mean bhagavan shrihari ke dham mean chali jaooan, yah var bhi dene ki ap kripa karean.' 'prabho! mujhe jiv ke karm ka vipak tatha vishv se tar jane ka upay bhi sunane ke lie man mean mahan kautoohal ho raha hai; atah ap yah bhi batavean.' dharmaraj ne kaha- 'mahasadhvi! tumhare sampoorn manorath poorn hoange. ab maian praniyoan ka karm-vipak kahata hooan, suno. bharatavarsh mean hi shubh-ashubh karmoan ka janm hota hai- yahian ke karmoan ko ‘shubh’ ya ‘ashubh’ ki sanjna di gee hai. yahaan sarvatr puny kshetr hai, anyatr nahian; anyatr prani keval karmoan ka phal bhogate haian. parantu sabaka jivan saman nahian hai. unamean se manav hi karm ka janak hota hai arthat manushyayoni mean hi shubhashubh karm kie jate haian; jinaka phal sarvatr sabhi yoniyoan mean bhogana p data hai.' |
tika tippani aur sandarbh
sanbandhit lekh
adhyay | vishay | prishth sankhya |