गीता दर्शन -अखण्डानन्द सरस्वती पृ. 1400

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj

bhag-11 : adhyay 14
pravachan : 3

prashn: ‘ananyayogen’ aur ‘avyabhicharini’ kahakar bhakti ki kin visheshataoan par bal diya gaya hai? kya keval bhakti kahana paryapt n hota? aise kuchh bhaktoan ke udaharan dekar bhakti ke is vishisht roop ko spasht karean.

uttar: saty ka sakshatkar karane ke lie pahale to abhiman ka parityag hona chahie. ‘tadviddhi pranipaten, pariprashnen sevaya.’ parasoan saralaji ne dhyan dilaya tha. pranipat ka arth hota hai, abhiman-tyag. seva ka arth hota hai bhakti. aur pariprashn ka arth hai jijnasa- janane ki ichchha hona. jijnasa-bina yadi doosare se kuchh sune bhi to usako thik-thik nahian grahan kar pata hai ya suni huee adribhut-se-adbhut, navin-se-navin bat ko bhi apani janakari ke andar le ata hai isalie usako ajnan ka jnan nahian hota. ajnan ke jnan mean nirabhimanata sahayak hai. aur jab tak vastu ka yatharth anubhav n ho jay tab tak dambh karana ki maian jan gaya, anubhav ho gaya, eeshvar mil gaya, aisa dambh nahian ana chahie. adhoorepan mean hi poorepan ka pradarshan nahian ana chahie. aur man, vachan, karm se kisi ko duahkh nahian pahuanchana chahie. kyoanki jab doosare ko duahkh pahuanchata hai to usake man mean jo hay ki vritti uthati hai vah doosare ke jnan par bhi parada dal deti hai aur doosare se koee aparadh ho jay to usako kshama karana chahie.

kshanti-yadi ek ne aparadh kiya aur doosare ne use dand diya to tisara usako bhi dand dega aur chautha tisare ko dand dega, paanchava chauthe ko dand dega. aparadh ki parampara badhati chali jayagi aur yadi ek ne aparadh kiya aur doosare ne kshama ki to aparadh ki parampara vahian samapt ho jayagi. jivan mean saralata chahie. jijnasu, shishy ko tedha nahian hona chahie. man mean kuchh hai, karm mean kuchh hai, vachan mean kuchh hai. ‘manasyanyath vachasyanyath karmanyanyath duratmanamh.’ yah duratma ki pahachan hai. ‘manasyekan vachasyekan karmanyekan mahatamanamh.’ jo man mean, vahi karm mean, vahi vachan mean-yah mahatma ki pahachan hai.

arjun jo gita ke shravan ke mukhy adhikari haian, ve ‘arjun’ isalie kahe jate haian ki ek to ve jnanarjan ke lie tatpar haian, doosare saral chitt haian-‘rrijutvath arjunah’. ye sadgun apane jivan mean kaise avean-usake lie achary ki upasana chahie. ‘acharyopasanamh.’

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

gita darshan -svami akhandanand sarasvati maharaj
kramaank pravachan prishth sankhya
bhag-1 (adhyay 1-4)
1. pravachan : 1 1
2. pravachan : 2 14
3. pravachan : 3 28
4. pravachan : 4 44
5. pravachan : 5 59
6. pravachan : 6 75
7. pravachan : 7 89
8. pravachan : 8 106
9. pravachan : 9 122
10. pravachan : 10 139
11. pravachan : 11 154
bhag-2 (adhyay-5)
12. pravachan : 1 174
13. pravachan : 2 188
14. pravachan : 3 202
15. pravachan : 4 214
16. pravachan : 5 228
17. pravachan : 6 241
18. pravachan : 7 254
19. pravachan : 8 268
20. pravachan : 9 284
21. pravachan : 10 299
22. pravachan : 11 314
23. pravachan : 12 325
bhag-3 (adhyay-6)
24. pravachan : 1 337
25. pravachan : 2 347
26. pravachan : 3 357
27. pravachan : 4 369
28. pravachan : 5 381
29. pravachan : 6 391
30. pravachan : 7 404
31. pravachan : 8 418
32. pravachan : 9 433
bhag-4 (adhyay-7)
33. pravachan : 1 448
34. pravachan : 2 463
35. pravachan : 3 479
36. pravachan : 4 494
37. pravachan : 5 508
38. pravachan : 6 522
39. pravachan : 7 535
40. pravachan : 8 549
41. pravachan : 9 562
bhag-5 (adhyay-8)
42. pravachan : 1 576
43. pravachan : 2 588
44. pravachan : 3 603
45. pravachan : 4 615
46. pravachan : 5 628
47. pravachan : 6 643
48. pravachan : 7 659
49. pravachan : 8 673
50. pravachan : 9 687
bhag-6 (adhyay-9)
51. pravachan : 1 704
52. pravachan : 2 720
53. pravachan : 3 731
54. pravachan : 4 743
55. pravachan : 5 758
56. pravachan : 6 773
57. pravachan : 7 786
58. pravachan : 8 799
59. pravachan : 9 808
60. pravachan : 10 822
bhag-7 (adhyay-10)
61. pravachan : 1 834
62. pravachan : 2 849
63. pravachan : 3 864
64. pravachan : 4 879
65. pravachan : 5 891
66. pravachan : 6 903
67. pravachan : 7 916
68. pravachan : 8 928
69. pravachan : 9 942
70. pravachan : 10 953
bhag-8 (adhyay-11)
71. pravachan : 1 969
72. pravachan : 2 980
73. pravachan : 3 994
74. pravachan : 4 1008
75. pravachan : 5 1020
76. pravachan : 6 1034
77. pravachan : 7 1048
78. pravachan : 8 1063
79. pravachan : 9 877
80. pravachan : 10 1090
bhag-9 (adhyay-12)
81. pravachan : 1 1104
82. pravachan : 2 1117
83. pravachan : 3 1131
84. pravachan : 4 1144
85. pravachan : 5 1160
86. pravachan : 6 1175
87. pravachan : 7 1189
88. pravachan : 8 1201
89. pravachan : 9 1214
90. pravachan : 10 1226
bhag-10 (adhyay-13)
91. pravachan : 1 1234
92. pravachan : 2 1246
93. pravachan : 3 1261
94. pravachan : 4 1274
95. pravachan : 5 1285
96. pravachan : 6 1298
97. pravachan : 7 1312
98. pravachan : 8 1324
99. pravachan : 9 1337
100. pravachan : 10 1350
bhag-11 (adhyay-14)
101. pravachan : 1 1370
102. pravachan : 2 1385
103. pravachan : 3 1400
104. pravachan : 4 1415
105. pravachan : 5 1428
106. pravachan : 6 1442
107. pravachan : 7 1460
108. pravachan : 8 1476
109. pravachan : 9 1492
bhag-12 (adhyay-15)
110. pravachan : 1 1506
111. pravachan : 2 1518
112. pravachan : 3 1534
113. pravachan : 4 1551
114. pravachan : 5 1564
115. pravachan : 6 1579
110. pravachan : 7 1595
111. pravachan : 8 1611
112. pravachan : 9 1626
113. pravachan : 10 1642
bhag-13 (adhyay-16)
114. pravachan : 1 1656
115. pravachan : 2 1669
116. pravachan : 3 1684
117. pravachan : 4 1700
118. pravachan : 5 1713
119. pravachan : 6 1728
120. pravachan : 7 1741
121. pravachan : 8 1757
122. pravachan : 9 1767
123. pravachan : 10 1782
124. aantim prishth 1797

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah