भगवद्गीता -राधाकृष्णन पृ. 105

bhagavadgita -d aau. sarvepalli radhakrishnan

chitr:Prev.png
adhyay-2
saankhy-siddhant aur yog ka abhyas

  
70.apooryamanamachalapratishthan
samadumapah pravishanti yadvath.
taddhatkama yan pravishanti sarv
s shantimapnoti n kamakami॥

jisaki ichchhaean usake andar aise sama jati haian, jaise jal samudr mean sama jata hai- jo samudr sada bharata rahane par bhi kabhi maryada ko nahian laghanta- vah shanti ko prapt karata hai; aur jo ichchhaoan ke pichhe bhagata hai, use shanti prapt nahian hoti.

71.vihay kamanh yah sarvanpumaanshcharati niahsprihah .
nirmamo nirahankarah s shantimadhigachchhati ॥

jo manushy sab ichchhaoan ko tyag deta hai aur lalasa se shoony hokar kary karata hai, jise kisi vastu ke sath mamatv nahian hota aur jisamean aanhakar ki bhavana nahian hoti, use shanti prapt hoti hai. upanishadh ki is suvidit ukti se tulana kijieah ’’manaviy man do prakar ka hota hai- shuddh aur ashuddh. jo man apani ichchhaoan ko poora karane mean laga rahata hai, vah ashuddh hota hai, vah shuddh hota hai. ’’ [1]charit: kary karata hai. vah mukt roop se aur tatparatapoorvak, bina mape-tole apane-ap ko kisi aisi vastu ke lie khapa dene ko taiyar rahata hai, jise vah antahsphuranatmak roop se mahanh aur shreshth samajhata hai.shantimh: shanti; parthiv astitv ke sab kashtoan ki samapti. [2]

72.esha brahmi sthitiah parth nainaan prapy vimuhyati .
sthitvasyamantakaleapi brahmanirvanamrichchhati ॥

he parth (arjun), yah divy dasha (brahmi sthiti) hai. jo ise ek bar prapt kar leta hai vah (phir) kabhi moh mean nahian p data. isamean sthit rahakar manushy ant mean (mrityu ke samay) paramatma ke param anand (brahm-nirvan) ko prapt kar sakata hai. brahmi sthiti: shashvam jivan. nirvanamh, mokshamh. shankarachary. nirgatan vanan gamanan yasminh prapye brahmani tannirvanamh.- nilakanth. nirvan shabd ka prayog bauddhadarshan mean poornata ki dasha ko soochit karane ke lie kiya gaya hai. dhammapad mean kaha hai: svasthy sabase b da labh hai; santosh sabase b da dhan hai; shraddha sabase b da mitr hai aur nirvan sabase b da sukh hai.[3]

chitr:Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. mano hi dvaividhan proktan shuddhan chashuddhamev ch. ashuddh kamasankalpan shuddhan kamavivarjitamh ॥
  2. sarvasansaraduahkho paramatvalakshanamh,nirvanakhyamh.- shankarachary.
  3. . 204. sath hi dekhie mahabharat, 14, 543: vihay savasankalpanh buddhahy shariramanasanh. s vai nirvanamapnoti nirindhan ivanalah ॥

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah