गीत गोविन्द -जयदेव पृ. 116

shrigitagovindamh‌ -shril jayadev gosvami

pratham sarg
samod-damodar

ath chaturth sandarbh
4. gitamh

Prev.png

shlishyati kamapi chumbati kamapi kamapi ramayati ramaan.
pashyati sasmit-charutaramaparamanugachchhati bamaan
[haririh-mugdh-vadhunikare... ॥7॥][1]

anuvad- shrriangar-ras ki lalasa mean shrikrishn kahian kisi ramani ka aliangan karate haian, kisi ka chumban karate haian, kisi ke sath raman kar rahe haian aur kahian madhur smit sudha ka avalokan kar kisi ko nihar rahe haian to kahian kisi manini ke pichhe-pichhe chal rahe haian.

padyanuvad
kisi sakhiko bhujamean bharate aur kisise rasate.
gile kar phir kisi adharako, kisi aankhamean hansate॥
kahian kisike pichhe pichhe chhayase hari chalate.
vrindavan ke latakunajaki kri da kahate kahate॥

balabodhini- rasakri da mean shrikrishn vividh roop dharan karake kri donmukh nayikaoan ke sath vividh shrriangarik cheshtaoan ko kiya karate haian. sambhog sukh ki lalasa ke vashibhoot hokar shrikrishn kabhi kisi kamini ka aliangan karate haian to kabhi kisi ka chumban. kahian kisi ke sath vihar kar rahe haian to kahian saras rasapoorn netroan se kisi var sundari ka satrishn bhav se nirikshan kar rahe haian aur kabhi vibhram ke karan kisi varaangana ko 'shriradha' kahakar sambodhit kar rahe haian, jisase vah manini ho jati hai. rati ki bhavana tivr hone par cheshta vishesh ke sath usaka anugaman karate haian. manini gopi ke rati paranmukh hone par bar-bar anunay vinay karate hue usake krodh (rosh) ko vigalit karane ka prayas karate haian.

Next.png

tika tippani aur sandarbh

  1. anvay- sakhi, [hari:] kamapi (tarunian) shlishyati (aliangati),; kamapi chumbati; kamapi ramaan ramayati (kri dakautuken sukhayati); sasmit-charutaramh (sasmita atev charutara tamh mridumadhur-hasen atimanoharamityarth:) [kamapi] pashyati; [tatha] aparaan vamamr (pratikoolamh, pranayakopavashath abhimanabharen sthanantar-gaminimh) anugachchhati ॥7॥

sanbandhit lekh

git govind -shril jayadev gosvami
sarg nam prishth sankhya
prastavana 2
pratham samod-damodar: 19
dvitiy aklesh keshav: 123
tritiy mugdh madhusoodan 155
chaturth snigdh-madhusoodan 184
pancham sakaanksh-pundarikaksh: 214
shashth dhrishth-vaikunth: 246
saptam nagar-narayan: 261
ashtam vilaksh-lakshmipati: 324
navam mugdh-mukund: 348
dasham mugdh-madhav: 364
ekadash svanand-govind: 397
dvadash suprit-pitambar: 461

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah