श्रीमद्भगवद्गीता -रामानुजाचार्य पृ. 127

shrimadbhagavadgita -ramanujachary
paanchavaan adhyay

chaturthe adhyaye karmayogasy jnanakaratapoorvakasvaroopabhedo jnanaanshasy ch pradhanyamh. uktamh. jnanayogadhikarinah api karmayogasy antargatatmajnanatvadh apramadatvath sukaratvath nirapekshatvadh jyayastvan tritiye ev uktamh. idanian karmayogasy atmapraptisadhanatve jnananishthayaah shaighrayath karmayogantargatakartritvanusandhanaprakaran ch pratipady tanmool jnanan ch parishodhyate-

chaturth adhyay mean karmayog ki jnanakarata batalakar usake svaroopabhed aur jnanaansh ki pradhanata ka varnan kiya gaya. atmajnan karmayog ke antargat hi hai, karmayog mean pramad nahian hai, vah sukhasadhy hai aur doosare sadhan ki apeksha nahian rakhata; in sab karanoan se jnanayog ke adhikari ke liye bhi karmayog shreshth hai, yah bat to tisare adhyay mean hi kah di gayi thi. ab is paanchavean adhyay mean atma ki prapti karane mean jnananishtha ki apeksha karmayog ki shighrata janit shreshthata aur karmayog ke antargat atma ke akartapan ko samajhane ki riti ka pratipadan karate hue usake mool karan jnan ka bhi spashtikaran karate haian-

sannyasan karmanaan krishn punaryogan ch shansasi .
yachchhrey etayorekan tanme broohi sunishchitamh ॥1॥

arjun bole- shrikrishn! ap (kabhi) karmoan ke sannyas (jnanayog)- ki aur phir karmayog ki prashansa karate haian, in donoan mean jo ek sunishchit shreshth ho, vah mujhase kahiye..1..

karmanaan sannyasan jnanayogan punah karmayogan ch shasasi. etadh uktan bhavati dvitiye adhyaye ‘mumukshoah prathaman karmayog ev kary; karmayogen mriditantahkaran kashayasyajnanayogen atmadarshanan karyamh’ iti pratipady, punah tritiyachaturthayoah ‘jnanayogadhikaradashamh apannasy api karmanishtha ev jyayasi; sa ev jnananishthanirapeksha atmapraptyek sadhanamh’ iti karmanishthaan prashansasi; iti. tatr etayoah jnanayogakarmayogayoah atmaprapti sadhanabhave yadh ekan saukaryath shaighrayath ch shreyah shreshthamh iti sunishchitamh tath me broohi ..1..

ap pahale to karmoan ka sannyas jnanayog aur phir karmayog bhi batalate haian. yahaan arjun ka kahana yah hai ki ‘pahale mumukshu ko karmayog hi karana chahiye. usake bad jab karmayog ke acharan se antahkaran ke dosh nasht ho jayan, tab jnanayog ke dvara atmasakshatkar karana chahiye.’ is bat ka doosare adhyay mean pratipadan karake phir tisare aur chauthe adhyay mean ap is prakar karmanishtha ki prashansa karate haian ki ‘jnanayog ki adhikaradasha ko prapt purush ke liye bhi karmanishtha hi shreshth hai; kyoanki vah jnananishtha ki koee apeksha n rakhakar akeli hi atm prapti ki sadhika hai’ atah jnanayog aur karmayog- in donoan mean jo ek sadhan atma ki prapti ka sadhak hone mean sukh-sadhyata aur shighrata ki drishti se shreshth ho-nishchit roop se uttam ho, vah mujhe batalaiye..1..

tika tippani aur sandarbh

sanbandhit lekh

shrimadbhagavadgita -ramanujachary
adhyay prishth sankhya
adhyay 1 1
adhyay 2 17
adhyay 3 68
adhyay 4 101
adhyay 5 127
adhyay 6 143
adhyay 7 170
adhyay 8 189
adhyay 9 208
adhyay 10 234
adhyay 11 259
adhyay 12 286
adhyay 13 299
adhyay 14 348
adhyay 15 374
adhyay 16 396
adhyay 17 421
adhyay 18 448

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah