vishay soochi
brahm vaivart puran
prakritikhand : adhyay 40-41
bhagavan narayan kahate haian– brahman! devi svadha ka dhyan-stavan vedoan mean varnit hai, atev sabake liye many hai. sharatkal mean ashvin mas ke krishnapaksh ki trayodashi tithi ko magha nakshatr mean athava shraddh ke din yatnapoorvak bhagavati svadha ki pooja karake tatpashchath shraddh karana chahiye. jo abhimani brahman svadha devi ki pooja n karake shraddh karata hai, vah shraddh aur tarpan ke phal ka bhagi nahian hota– yah sarvatha saty hai. ‘bhagavati svadha brahma ji ki manasi kanya haian, ye sada tarunavastha se sampann rahati haian. pitaroan aur devataoan ke liye sada poojaniya haian. ye hi shraddhoan ka phal dene vali haian. inaki maian upasana karata hooan.’ is prakar dhyan karake shalagram shila athava mangalamay kalash par inaka avahan karana chahiye. tadanantar moolamantr se pady adi upacharoan dvara inaka poojan karana chahiye. mahamune! ‘ooan hrian shrian klian svadhadevyai svaha’ is mantr ka uchcharan karake brahman inaki pooja, stuti aur inhean pranam karean. brahmaputr vijnani narad! ab stotr suno. yah stotr manavoan ke lie sampoorn abhilasha pradan karane vala hai. poorvakal mean brahma ji ne isaka path kiya tha. brahma ji bole- ‘svadha’ shabd ke uchcharanamatr se manav tirthasnayi samajha jata hai. vah sampoorn papoan se mukt hokar vajapey-yajn ke phal ka adhikari ho jata hai. ‘svadha, svadha, svadha’ is prakar yadi tin bar smaran kiya jae to shraddh, bali aur tarpan ke phal purush ko prapt ho jate haian. shraddh ke avasar par jo purush savadhan hokar svadha devi ke stotr ka shravan karata hai, vah sau shraddhoan ka phal pa leta hai– isamean sanshay nahian hai. jo manav ‘svadha, svadha, svadha’ is pavitr nam ka trikal sandhya ke samay path karata hai, use vinit, pativrata aur priy patni prapt hoti hai tatha sadgun sampann putr ka labh hota hai. devi! tum pitaroan ke liye pranatulya aur brahmanoan ke liye jivanasvaroopini ho. tumhean shraddh ki adhishthatri devi kaha gaya hai. tumhari hi kripa se shraddh aur tarpan adi ke phal milate haian. tum pitaroan ki tushti, dvijatiyoan ki priti tatha grihasthoan ki abhivriddhi ke liye mujh brahma ke man se nikalakar bahar jao. suvrate! tum nity ho, tumhara vigrah nity aur gunamay hai. tum srishti ke samay prakat hoti ho aur pralayakal mean tumhara tirobhav ho jata hai. tum ooan, namah, svasti, svaha, svadha evan dakshina ho. charoan vedoan dvara tumhare in chhah svaroopoan ka niroopan kiya gaya hai, karmakandi logoan mean in chhahoan ki b di manyata hai.[1] is prakar devi svadha ki mahima gakar brahma ji apani sabha mean virajaman ho gaye. itane mean sahasa bhagavati svadha unake samane prakat ho gayian. tab pitamah ne un kamalanayani devi ko pitaroan ke prati samarpan kar diya. un devi ki prapti se pitar atyant prasann hue. ve anand se vihval ho gaye. yahi bhagavati svadha ka punit stotr hai. jo purush samahit-chitt se is stotr ka shravan karata hai, usane mano sampoorn tirthoan mean snan kar liya. usako ved path ka phal milata hai. |
tika tippani aur sandarbh
- ↑ svadha svadha svadhetyevan trisandhyan yah pathennarah. priyaan vinitaan s labheth sadhvian putran gunanvitamh ..
pitrinaan pranatulya tvan dvijajivanaroopini. shraddhadhishthatridevi ch shraddhadinaan phalaprada ..
..........................................................................
nitya tvan nityaroopasi gunaroopasi suvrate. avirbhavastirobhavah srishtau ch pralaye tav ..
ooan svastishch namah svaha svadha tvan dakshina tatha. niroopitashchaturvedaiah shath prashastashch karminamh ..-(prakritikhand 41. 30-34, 33-34)
sanbandhit lekh
adhyay | vishay | prishth sankhya |