नैमिषारण्य

naimisharany, uttar pradesh ke sitapur zile mean gomati nadi ka tatavarti ek prachin tirthasthal hai. puranoan tatha mahabharat mean varnit naimisharany vah puny sthan hai, jahaan 88 sahasr rrishishvaroan ko vedavyas ke shishy soot ne mahabharat tatha puranoan ki kathaean sunaee thian-

'lomaharshanaputr upashrava: sauti: pauraniko naimisharanye shaunakasy kulapatedvadishavarshike satre, sukhasinanabhyagachchhamh brahmarshinh sanshitavratanh vinayavanato bhootva kadachith sootanandan:. tamashramamanupraptan naimisharanyavasinamh, chitra: shrotut kathastatr parivavrastupasvin:'[1]
  • 'naimish' nam ki vyutpatti ke vishay mean varah puran mean yah nirdesh haian-
'evankritva tato devo munian goramukhan tada, uvach nimishenodan nihatan danavan balamh. aranyeasmian statastvetannaimisharany sanjnitamh'

arthath aisa karake us samay bhagavan ne gauramukh manu se kaha ki maianne ek nimish mean hi is danav sena ka sanhar kiya hai, isilie (bhavishy mean) is arany ko log naimisharany kaheange.

  • valmiki ramayan[2] se jnat hota hai ki yah pavitr sthali gomati nadi ke tat par sthit thi, jaisa ki aj bhi hai.


tika tippani aur sandarbh

aitihasik sthanavali |lekhak: vijayendr kumar mathur |prakashak: rajasthan hindi granth akadami, jayapur |sankalan: bharat diskavari pustakalay |prishth sankhya: 509 |

  1. mahabharat, adiparv 1, 1-23.
  2. valmiki ramayan, uttarakaand 19, 15

sanbandhit lekh

varnamala kramanusar lekh khoj

   a    a    i    ee    u    oo    e    ai    o    au    aan    k    kh    g    gh    n    ch    chh    j    jh    n    t    th    d    dh    n    t    th    d    dh    n    p    ph    b    bh    m    y    r    l    v    sh    sh    s    h    ksh    tr    jn    rri    rri    aau    shr    aah