vishay soochi
shrikrishnaank
shrikrishn svayan bhagavan the
adyoavatar: purush: parasy shrimadbha. 2.6.41
narayan: s bhagavanaprastasmatsanatanath . brahmasahianta
adh purushavatar brahmand mean antaryami roop se pravesh karate haian, vah dvitiy purushavatar chatuvryuh mean shripradyumn haian, brahmasanhita mean kaha hai- 'pratyekamevamekaanshadekaanshadvishati svayamh.' 5.14
inhian padyanabh bhagavan ke nabhi-pady se hiranyagarbh brahmaji ka pradurbhav hai- yasyambhasi shayanasy yoganidraan vitanvat: . shrimadbha. 1.3.2
madbhagavat mean ‘patal meantasyahi padamool’ ityadi se inhian ka varnan hai. tritiy purushavatar shri anirooddh haian jo pradeshamatr (tarjani se aangushthat ke vistar matr) vigrah se sarv jivoan mean antaryami haian, jinaka varnan- kechitsvadehaantarhridyavakashe shrimadbha. 2.2.8
is pady mean hai. gunavatar (sattv, raj aur tam) shrivishnu, brahma aur rudr haian. jinaka avirbhav garbhodashayi dvitiy purushavatar shripradyumnaji se hai- sattvan rajastam iti prakritergunastai- shrimadbha. 1.2.23
yadyapi ek hi garbhodashayi dvitiy purushavatar is vishv ke sthit, palan aur sanhar ke liye in tin gunoan se yukt haian, kintu prithak-prithak roop se unake adhishthata hokar brahma, vishnu aur rudr sanjna ko dharan karate haian. yahaan ‘gunairyuktah’ is kathan se niyam-niyamak matr sambandh kaha gaya hai, param purush bhagavan gunabaddh nahian haian kaha hai-'maya paretyabhimukhe ch bilajjamana .' shrimadbha. 2.7.47
lilavatar jis kary mean kisi bhi prakar ka ayas n ho aur jo sarv prakar se svechchhadhin evan anek prakar ki vichitrata se paripoorn nity navin ullas-tarangoan se yukt ho ,us kary ko lila kahate haian. aisi lila ke liye jo bhagavan ke avatar hote haian, ve lilavatar haian. aise avatar haian- chatuahsan (sanak, sanandan, sanatan aur sanatkumar), narad, varah, matsy, yajn naranarayan, kapin, datt, hayagriv, hans, dhravapriy, rrishabh, prithu, shrinrisianh, koorm, dhanvatari, mohini, vaman, parashuram, shriram, vyas, balabhadr shrikrishn, yuddh aur kalki. yah avatar brahmadi kalpoan mean hote haian, at ev inaki kalpavatar sanjna bhi hai- kalpavatara ityete kathita: panchavianshati: . l. bha.
in purushavatar, gunavatar aur lilavataroan ke atirikt manvantaravatar bhi hote haian. svayamv adi chaudah manvataroan mean kramashah yajn, vishnu, satyasen, hari, vaikunth, ajit, vaman, sarvabhaum, rrishabh, vishrak sen, dharmasetu, sudhama, yogeshvar aur vrihaddhanu hote haian, jinaka varnan madbhagavat ke ashtam skandh mean kiya gaya hai. |